بررسی پتانسیل تجاری میان ایران و کشورهای منتخب در منطقه (ترکیه، سوریه، بحرین، عمان، قطر، کویت، عربستان سعودی و امارات متحده عربی) با استفاده از مدل جاذبه

یکی از روش‌های توسعه تجارت خارجی هر کشور، شناخت دقیق پتانسیل ‌های اقتصادی ـ تجاری شرکای تجاری عمده و راه‌های ارتقای حجم و ترکیب تجارت خارجی اعم از صادرات و واردات به سطح مطلوب آن است. بر این اساس، در این مطالعه برای برآورد پتانسیل تجاری غیرنفتی بین ایران و کشورهای منتخب در سال‌های 2009-1995 از مدل جاذبه استفاده شده و روش پانل دیتا نیز به‌عنوان مناسب‌ترین روش برآورد، انتخاب شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که ضریب حاصل‌ضرب تولید ناخالص داخلی ایران و کشورهای شریک تجاری مثبت بوده و بنابراین، اندازه اقتصادی کشورها تاثیر مستقیم بر تجارت دوجانبه آن‌ها دارد. براساس این نتایج، در سال‌های مورد بررسی، ایران در تجارت خود با برخی کشورهای منتخب، از پتانسیل تجاری غیرنفتی خود به‌طورکامل استفاده نکرده است. همچنین در این تحقیق عضویت ایران و ترکیه در اکو و تاثیر این عضویت به‌عنوان نمونه‌ای از یک پیمان منطقه‌ای بر روابط تجاری بین آن‌ها به‌منظور تبیین یکپارچگی منطقه‌ای ایران و کشورهای منتخب بررسی شده است که نتایج حاکی از تاثیر مثبت عضویت بر روابط تجاری بین دو کشور است.

Survey of Trade Potentials between Iran and Potential Candidate Countries in Region (Turkey, Syria, Kuwait, Oman, Bahrain, Qatar, Saudi Arabia, United Arab Emirates)The Gravity Model Approach

One of the country#039;s foreign trade development strategies, is recognizing the economic potential of the major trade partners and ways of improving the volume and composition of foreign trade, both exports and imports, to its optimum level . Accordingly, in this study to estimate the potential for nonoil trade between Iran and selected countries over the period 19952009 the gravity model using panel data analysis as well as the most appropriate method for estimating is considered.The results show that the coefficient multiplying GDP of trading partner countries and Iran is positive and therefore countries economic size has a direct effect on bilateral trade between them. Also in this study the Iran and turkey’s membership in ECO and the role of such a regional treaty in commercial relations between Iran and the selected countries to explore regional integration effect has been investigated.