برآورد میزان حمایت از صنعت فولاد کشور

صنعت آهن و فولاد از جمله صنایع به‌شدت سرمایه‌بر و نیازمند به تکنولوژی بالا و پیشرفته بوده و رشد و توسعه آن، در اقتصاد هر کشوری موجب توسعه و پیشرفت سایر صنایع مربوطه می‌شود. در پژوهش ‌پیش‌رو میزان حمایت دولت با توجه به میزان تعرفه در سه شرکت فولاد مبارکه، ذوب‌آهن و فولاد خوزستان (که بیش از 70 درصد تولید کشور را به خود اختصاص داده‌اند) محاسبه شده است. به این منظور مزیت نسبی و شاخص‌های حمایتی با استفاده از تکنیک ماتریس تحلیل سیاستی برای داده‌های مقطعی سال‌های 1390 تا 1393 تجزیه و تحلیل شده است. براساس یافته‌های این تحقیق برمبنای شاخص حمایت اسمی محصول، تمام محصولات فولاد مبارکه به‌غیر از تختال در سال 1390، فولاد خوزستان (به‌غیر از تختال در سال 1393) و همچنین تمام محصولات ذوب‌آهن در چهار سال حمایت شده‌اند. شاخص حمایت اسمی از نهاده نشان می‌دهد هیچ حمایتی از نهاده‌های قابل تجارت مورد استفاده در تولید محصولات هر سه شرکت انجام نشده و هر سه شرکت تعرفه پرداخت کرده‌اند. شاخص حمایت موثر بیان می‌دارد محصول کلاف ذوب‌آهن و پوشش‌دار فولاد مبارکه در سال 1390، تمام محصولات ذوب‌آهن و فولاد مبارکه در سال‌های 1391 تا 1393 (به‌غیر از کلاف و میلگرد در سال 1391) حمایت شده‌اند. همچنین، حمایت موثری از تمام محصولات فولاد خوزستان در چهار سال (به‌غیر از تختال در سال1393) صورت گرفته است. براساس هزینه منابع داخلی دو محصول سرد و پوشش‌دار در سال 1390 و 1393 با روش ارزش سرمایه در بورس اوراق بهادار و در سال 1391 و 1393 با سرمایه ثبتی مزیت نسبی‌ دارند. تمام محصولات فولاد خوزستان در سال 1391 با روش ارزش سرمایه در بورس اوراق بهادار و سرمایه ثبتی دارای سودآوری و مزیت نسبی بوده، درحالی‌که در سال 1393 فقط محصول تختال و در سال 1390 و 1392 تمام محصولات با سرمایه ثبتی مزیت نسبی داشته‌اند. محصول گرم شرکت فولاد مبارکه نیز با سرمایه ثبتی شرکت در سال 1391 و 1392 سودآور بوده است. شرکت ذوب‌آهن در تولید تمام محصولات در هر دو روش محاسبه‌شده در چهار سال فاقد مزیت نسبی و سودآوری بوده‌ است.

Estimating the Degree of Protection inIran's Steel Industry

Iron and steel industry is considered among those industries which are very costly and require advanced and high technology. The development of this industry in the economy of every country, is able to make progress in other related industries. In this research the state support is calculated according to tariff in Mobarakeh steel Company, Zobahan and Khuzestan steel which have more than 70 percent of the country’s manufacturing industry. For this purpose, comparative advantage and supportive indices have been analyzed using policy analysis matrix technique for 1390, 1391, 1392 and 1393.The findings of this research, based on indices of nominal protection of theproducts, suggest that all products of Mobarakeh steel except slab in 1390,Khuzestan steel except slab in 1393 and all the products of Zobahan were supported in 4 years. Indices of nominal protection of the inputs shows that there have been no support of tradable inputs used in producing the products of the three companies. Indicesof effective support states that Zobahan coil product and coated of Mobarakeh steel in 1390, and all the products of Mobarakeh steel and Zobahan in 1391,1392,1393except coil and rebar in 1391 have been supported. Also all the products ofKhuzestan steel in 4 years except slab in 1393 have been supported. Based on the cost of internal resources, cold and coated products have a comparative advantage with the value capital in bourse in 1390 and 1393 and the capital records in 1391 and 1393. All the products of Khuzestan steel with the value capital in bourse and the capital records have profitability and comparative advantage in 1391, while only slabAbstracts3in 1393 and all products in 1390 and 1392 they have comparative advantage only in the value capital records. warm products of Mobarakeh with the capital records have profitability and comparative advantage in 1391 and 1392. The Zobahan companyhave been without any comparative advantage and profitability in producing allproducts using all the two calculated methods in the four years.