نماگر دوران های اقتصادی ایران

دورانهای اقتصادی پدیده ای تکرار ناپذیر هستند ولی ممکن است از جهت دامنه حرکت و زمان چرخش متفاوت باشند. دردهه 1930، اقتصاددانان با توجه به ویژگی هم حرکتی متغیرهای اقتصادی، درصدد پیش بینی وضعیت متغیرهای عمده اقتصاد کلام مثل تولید ناخالص داخلی، سطح قیمت ها، بیکاری و ... آمدند.در این راستا، به ویژه ساخت نماگر ترکیبی مورد توجه قرارگرفت و تکنیکهای اقتصاد سنجی بعدها در تنوع و گسترش این نماگرها بسیار موثر واقع گردیدند.مقاله حاضر، رفتار سری زمانی 70 متغیر مهم اقتصاد کلان ایران را در مقایه با تولید ناخالص داخلی مورد مطالعه قرار می دهد که نتایج نشان می دهند متغیرهای درآمد حقیقی نفت و واردات حقیقی ضمن داشتن همبستگی بالا و همحرکتی هم جهت با تولید ناخالص داخلی، از نظر زمانی نیز نقاط چرخش آنها چند فصل جلوتر از تولید ناخالص داخلی می باشد. در مرحله ای دیگر، نماگر ترکیبی از این دو متغیر پیشرو ساخته شد و ویژگی نقاط چرخش آن دردهه های گذشته با نقاط چرخش تولید ناخالص داخلی مورد مقایسه قرار رفت و مشخص شد که این نماگر ترکیبی ضمن ارایه رفتاری مشابه رفتار تولید ناخالص داخلی، نقاط چرخش آن به طور متوسط 4/25 فصل زودتر از تولید ناخالص داخلی است که از این پدیده می توان برای پیش بینی وضعیت تولید ناخالص استفاده نمود. همچنین، این مطالعه نشان می دهد که طی دهه های گذشته، متوسط دوره رکورد اقتصادی ایران41 ماه و متوسط دوره رونق 23 ماه بوده است. به عبارت دیگر، همواره دوران رونق کوتاهتر از دوران رکورد بوده و متوسط دورانهای اقتصادی ایران حدود 75 ماه به طول انجامیده است.