درامدی بر عملکرد صادراتی کالاهای دانش بنیان ایران با رویکرد رقابت‌مندی

تقویت رقابتمندی صنایع دانش‌بنیان به جهت نقش مستقیمی که در ایجاد ارزش افزوده و ارزآوری کشورهای درحال توسعه دارد توسعه کسب و کارهای دانش‌بنیان برای اقتصاد ملی این دسته از کشورها اهمیت فراوانی دارد. ارزیابی از وضعیت رقابتمندی کالاهای دانش‌بنیان کشور با رویکرد عملکرد صادراتی از اهداف اصلی این مقاله می‌باشد. روش بکار رفته مبتنی بر استفاده از الگوی انتقال سهم متکی بر ارزش‌ صادرات و واردات ایران و کل اندازه بازار جهانی طی سالهای 2008-2000 و بر مبنای ردیف‌های تعرفه‌ای سیستم نظام هماهنگ ( hs) است. یافته‌ها موید این حقیقت هستند که ایران در صادرات کالاهای دانش‌بنیان، تنها در تعداد بسیار محدودی از ردیف‌های تعرفه‌ای از رقابت‌مندی برخوردار می‌باشد. ایران از بازار 1346 میلیارد دلاری تقاضای جهانی (شامل تعداد 262 ردیف تعرفه کالاهای دانش‌بنیان)، تنها در تعداد 30 ردیف تعرفه ( 25.7 درصد از کل ارزش مذکور ) از رقابت‌مندی و در تعداد 54 ردیف تعرفه فاقد رقابتمندی و در تعداد 178 ردیف تعرفه هیچ‌گونه صادراتی را تجربه نکرده‌است. درک مناسبی از این واقعیت، لزوم اتخاذ سیاست‌های ارتقا دهنده رقابتمندی شرکت‌های صادراتی کالاهای دانش‌بنیان را از سوی سیاستگذاران بیشتر می‌طلبد.