تاثیرات نامتقارن تکانه ‌های نرخ ارز بر تابع تقاضای پول در ایران

با توجه به تغییرات نرخ ارز در اثر سیاست‌های ارزی مختلف در سال‌های اخیر، بررسی اثر تکانه‌های ارزی بر تقاضای پول در ایران می‌تواند نتایج مفیدی را در بر داشته باشد. لذا در این پژوهش به بررسی تقارن یا عدم تقارن اثر تکانه‌های مثبت و منفی نرخ ارز بر تابع تقاضای پول با استفاده از الگوی وقفه‌های توزیعی خودرگسیونی غیرخطی با توجه به داده‌های فصلی موجود تا سال 1396 پرداخته شده است. برای این منظور، ابتدا با استفاده از آزمون هم‌جمعی کرانه‌ها که توسط پسران و همکاران (2001) ارائه شده است، وجود رابطه تعادلی بلندمدت بررسی و تایید گردید. نتایج حاصل از الگو نشان می‌دهد که متغیرهای تولید ناخالص داخلی بدون نفت و نسیت کسری بودجه دولت به تولید ناخالص داخلی بر تقاضای پول تاثیر مثبت و نرخ تورم تاثیر منفی دارد. در ادامه با توجه به نتایج به‌دست آمده از آزمون والد، سطح تکانه‌های مثبت و منفی نرخ ارز بر تقاضای پول در کوتاه‌مدت نامتقارن اما در بلندمدت متقارن است. همچنین با مقایسه میزان اثرات تکانه‌های مثبت و منفی نرخ ارز بر تقاضای پول می‌توان این نتیجه را گرفت که اثر مثبت تکانه کاهش نرخ ارز بر تقاضای حجم پول بیش‌تر از اثر منفی تکانه افزایش نرخ ارز است.

Asymmetric Effects of Exchange Rate on the Money Demand Function in Iran

Considering the exchange rate changes due to different foreign exchange policies in recent years, the study of the effect of currency shocks on the demand for money in Iran can lead to useful results. Therefore, in this study, we investigate the symmetry or asymmetry of the effect of positive and negative exchange rate shocks on money demand function by using Nonlinear Autoregressive Distributed Lag model on the latest seasonal data up to year 1396. At first, the existence of longterm equilibrium relationship was examined using Pesaran Bound test and was confirmed. The results of the model show that Growth Domestic Production (GDP) and Ratio of government budget deficit to GDP have positive effect on money demand and inflation has negative effect on it. The results also indicate that GDP and the state budget deficit variables positive impact on the money demand and inflation has a negative impact. According to the results of the Wald test, the level of positive and negative shocks of exchange rate on money demand is asymmetric in the short run but symmetric in the long run. Also by comparing the positive and negative effects of exchange rate shocks on money demand, it can be concluded that the positive effect of exchange rate shocks on money demand is more than the negative effect of shocks on exchange rate.