تعیین کننده های تجارت دوجانبه ایران و چین

توجه به اهمیت تجارت بین الملل و شناخت روابط تجاری در پیشرفت اقتصادی کشورها، بررسی موانع و مشوق ها از جمله نقش تکنولوژی در شکل دهی الگوهای تجارت حائز اهمیت است. با توجه به حجم بالای تجارت بین ایران و چین، ارزیابی الگوی تجاری بین این دو کشور حائز اهمیت است. در این پژوهش برای مطالعه الگوی تجاری ما بین ایران و چین و بررسی عوامل موثر بر آن به ویژه نقش شکاف تکنولوژیک ابتدا شاخص تجارت درون صنعت (iit) با استفاده از معیار گروبل و لوید (gl) بر اساس کدهای دورقمی (hs) محاسبه شده و سپس الگوی رگرسیونی با بهره گیری از رهیافت جاذبه و روش حداقل مربعات پویا (dols) برای دوره زمانی 20171995 برآورد می شود. مطابق با نتایج تجربی متغیرهای شکاف تکنولوژی و نوسان نرخ ارز بر تجارت درون صنعتی ایران و چین اثر منفی داشته در حالی که برجام اثر مثبت و به لحاظ آماری معنادار داشته است. همچنین نتایج تجربی حاکی از آن است که تجارت ایران و چین از نوع تجارت درون صنعت نیست و بیشتر تجارت این دو کشور بر مبنای تجارت بین صنعتی است که وجود شکاف تکنولوژیک و موانع تجارت مانند تحریم های اقتصادی از جمله مهمترین دلایل این نقصان است.

Determinants of Bilateral Trade between Iran and China

AbstractAccording to the importance of international trade and recognition the country’s business relationship in economic progress of countries, barriers and incentives, including the role of technology in shaping trade patterns is important. Due to the high volume of trade between Iran and China, it is important to evaluate the trade model between the two countries. Therefore, to study the trade model of Iran and China, and to evaluate its determinants, in particular the role of technological gap, in this study, the IntraIndustry Trade Index (IIT) was first Calculated by Grobel and Lloyd (GL) based on twodigit codes (HS) Then the regression model is estimated by applying gravity model and dynamic least squares method (DOLS) during 19951995. According to the empirical results, technological gap and exchange rate fluctuations have had a negative effect on Iran’s and China’s intraindustry trade, while the Joint Comprehensive Plan of Action has had a positive and statistically significant effect on bilateral trade. Also, empirical results indicate that IranChina trade is not an intraindustry trade, and most of the trade is based on interindustry trade, which is the presence of technological gap and barriers to trade such as economic sanctions are one of the most important reasons for this imbalance.