مدل‎سازی اقتصاد گردشگری با رویکرد سیستم‌های دینامیکی مطالعه موردی شهر تبریز و کشور آذربایجان

جذب گردشگر، یکی راه‌کارهای صادرات کالا و خدمات به مشتریان خارجی است. هدف اصلی پژوهش مدل‌سازی سیستم اقتصاد گردشگری تبریز و بررسی علل کاهش گردشگران کشور آذربایجان وارد شده به تبریز در سال‌های اخیر م‌می‌باشد. در نتیجه با تدوین مدل اقتصادی پویایی‌شناسی سیستم گردشگری و شبیه‌سازی اقتصاد گردشگری سال‌های 1390 تا 1400 شهر تبریز، متغیرهای نرخ ارز منات و جمعیت گردشگران جمهوری آذربایجان به‌عنوان متغیرهای کلیدی انتخاب شدند. نتایج شبیه‌سازی بیانگر این است با وجود بالا بودن ارزش پول آذربایجانی‌ها، نبود نظارت دقیق دستگاه‌های ناظر بر قیمت‌گذاری‌ها در بازار کالا و خدمات، اثرات مخربی بر قدرت خرید آذربایجانی‌ها گذاشته و باعث کاهش شدید آن شده است. همچنین به دلیل وجود یک حلقه مثبت این اثر در طول زمان تشدید شده و پول آذربایجانی‌ها قدرت خرید کمتری پیدا کرده است، در نتیجه پس از یک دوره افزایش گردشگران به تبریز، عدم مراجعه رخ داده است. در صورتی که با کنترل قیمت‌ها امکان کسب درآمدی بالغ بر 40 میلیارد در سال برای شهر تبریز مهیا خواهد نمود. همچنین نتایج سناریوهای اعمال شده حاکی از آن است که افزایش نظارت برای حفظ و ایجاد کارایی بازار و سختگیری‌های لازم در کنار بالا بودن نرخ ارز منات، مجدداً باعث افزایش و پایداری گردشگران خواهد شد. ضریب تعیین برای بررسی دقت نتایج شبیه‌سازی نرخ ارز 85 / 0 و میزان گردشگر 87 / 0 می‌باشد که حاکی از یک برآورد مناسب است.

Economic Modeling of Tourism System: A System Dynamic Approach Case Study of Tabriz Metropolis and Azerbaijan Country

Attracting tourists from other countries is one of the exporting solutions. The main purpose of this paper is to find out the reasons of Azerbaijani tourist reduction and tourism economics of Tabriz by using the system dynamics, creating dynamical model and studying 1390 to 1400 SH period. Considering Azerbaijan country, the value of the Azerbaijan’s money and Azerbaijan tourist population are selected as key variables. Results indicate that exchanging rate of Manat was high at studied years, but also lack of monitoring at observer organizations had a destructive effect on purchasing power of Azerbaijani tourists because prices in market was 3 time more than real. This action will cause reduction of tourist population and then because of exponential structure in loop, it caused reduction at exchange rate of Manat so that second destructive action will happen. This indicates that to stabilize the tourist presence at any time, it is better that observer organizations oversight maximum pricing level at market and take hard on it to keep prices level at same level as inner markets. It should be noted that the coefficient of determination for the exchange rate is 0.85 and for the decreased amount of tourist is 0.87, which indicates good fit of the model.