هزینه نهایی رفاه اجتماعی ناشی از مالیاتهای غیرمستقیم (مالیات بر مصرف در ایران در سال1373)

در اقتصادهای پیشرفته از مالیاتهای مستقیم به عنوان ابزار باز توزیع درآمد و ثروت استفاده می شود . به عبارت دیگر ، مالیاتهای مستقیم یکی از عوامل موثر تحقق عدالت اجتماعی دراین کشورها می باشند . اما در کشورهای در حال توسعه مانند ایران به علت نبود تشکلیلات اداری و اجرایی کارآمد مالیاتی و با توجه به سایر شرایط اقتصادی و فرهنگی این جوامع ، مالیاتهای مستقیم قادر نیستند و ظایف توزیعی خود را به نحو مطلوب به انجام برسانند . در این وضعیت ، مالیاتهای غیر مستقیم با انتظارات توزیعی غیر معمول از آن ، در کنار نظام مالیاتهای مستقیم غیر کارار قرار می گیرند .در مقاله حاضر ، اثرات توزیعی مالیاتهای غیر مستقیم با تکیه بر محاسبه هزینه نهایی رفاه ناشی از اعمال مالیات غیر مستقیم بررسی شده است . برای مطالعه هشت گروه کالایی شامل : خوراکیها ، آشامیدنیها و دخانیات ، پوشاک و کفش ، مسکن و سوخت و روشنایی ، کالاهای بادوام ، حمل و نقل و ارتباطات ، بهداشت و درمان ، تفریح و تحصیل ، و کالاهای متفرقه انتخاب شده است . نتایج به دست آمده حاکی از آن است که اعمال مالیات بر روی گروههای کالایی خوراکیها ، مسکن ، حمل و نقل و بهداشت که مصرف عمومی دارند ، نسبت به سایر گروههای کالایی هزینه نهایی رفاهی بالاتر را سبب می شود .