مطالعات تطبیقی خصوصی‏ سازی و تدوین الگوی راهبردی مناسب برای ایران

تحقیقات صورت گرفته در مورد تجربه چندساله خصوصی‌سازی در کشور حاکی از آن است که شتاب بخشیدن به توسعه اقتصادی، بهبود رقابت‌پذیری، تجدید ساختار و مدرنیزه کردن شرکت‏ها که از اهداف اصلی خصوصی‏سازی می‌باشند، در اغلب موارد به نتایج مورد نظر نائل نشده است، به‏طوری که گاهی مواقع برخی شرکت‏های واگذار شده در فاصله نه چندانی بعد از واگذاری با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند. هدف اصلی این تحقیق مطالعات تطبیقی و شناسایی عوامل و مولفه‏های حائز اهمیت در اجرای برنامه‌های خصوصی‌سازی و تدوین الگوی مناسب می‏باشد. به‏همین منظور ابتدا مبانی نظری و تجارب تعدادی از کشورهای جهان و ایران در امر خصوصی‌سازی بررسی و براساس آن 10 بُعد به‏عنوان مولفه‌های خصوصی‌سازی استخراج شدند. سپس این ابعاد بوسیله پرسشنامه‏ای که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ برای تمام متغیرها مورد تایید قرار گرفت، از نمونه‌ای مرکب از متخصصان در امر واگذاری و کارشناسان امور مجامع دستگاه‌های اجرایی ذیمدخل در امر واگذاری شرکت‏های دولتی و سازمان خصوصی‌سازی مورد نظرخواهی قرار گرفت و درجه اهمیت هر یک از ابعاد براساس نتایج نظرخواهی و روش‏های آماری تعیین با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تحلیل و نهایتاً الگوی نهایی خصوصی‏سازی در قالب یک مدل مفهومی، ارائه و بعد از آن میزان انطباق برنامه‌های خصوصی‌سازی در کشور با آن الگو، مورد مقایسه قرار گرفت و کاستی‌های وضع موجود تبیین گردید. ابعاد الگوی راهبردی خصوصی‏سازی در مدل نهایی، هشت بُعد می‏باشند. نتایج تحقیق همچنین نشان می‏دهد ‏این ابعاد که لازمه موفق بودن اجرای برنامه‏های خصوصی‏سازی هستند، در کشور ما مورد توجه نمی‏باشند.

Comparative Studies of Privatization and Developing a Strategic Model for Iran

Research on the long experience of privatization in the country claims that the main privatization objectives such as accelerating economic development, improving competitiveness, restructuring and modernizing companies etc. have not been accomplished properly in most cases, so that sometimes some of the companies already privatized, have encountered a lot of problems after the assignment. The main objective of this paper is to detect the factors and components, important for the implementation of privatization programs. To this end, the theoretical foundations and experiences of some countries in the world and Iran in area of privatization were examined and based of which, 10 dimensions were extracted as components of privatization.Afterwards, these dimensions were verified through a questionnaire, whose reliability was confirmed by Cronbach’s alpha for all the variables, considered by a set of assignment specialists, experts in the affairs of the executive bodies of the affiliated companies in area of assignment of governmental enterprises and the privatization organization and the importance of each dimension was determined based on the results of the survey and the statistical methods, then analyzed using SPSS software, and ultimately the ultimate model of privatization was presented as a conceptual model, and then the degree of adaptation of privatization programs in the country was compared with that pattern in order to state the shortcomings of the existing state. The strategic model of privatization in the final model has eight dimensions. The outcomes of the research also demonstrate that these dimensions,which are necessary for successful implementation of privatization plans are ignored in our country.