توازن میان حقوق متهم و بزه‌دیده در قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و اسناد بین‌المللی

قانون جدید آیین دادرسی کیفری علی رغم ایراداتی که به لحاظ نظری دارد و اشکالاتی که ممکن است در عمل به بار بیاورد، سعی نموده است که نسبت به مقررات سابق دادرسی کشورمان، نگاه یکسانی را به حقوق متهم و بزه دیده داشته باشد. به این منظور تضمین‌هایی را مقرر نموده است که تحقق این مهم را در عالم واقع میسر نماید. از یک سو با مقرر نمودن تضمین‌های عام و کلی، در صدد حمایت از طرفین شکایت کیفری بر آمده و از سوی دیگر تضمین‌های متناسب با وضعیت هریک از طرفین، به آنها اختصاص داده است. اما به نظر می رسد که با همه تلاشی که قانون گذار دادرسی کیفری نموده است، نتوان امید زیادی به تحقق تعادل و توازن میان حقوق طرفین یک شکایت کیفری داشت؛ زیرا اولاً تحقق این مهم علاوه بر وجود مقررات مزبور به شدت وابسته به بهره مندی از مجموعه ای فرهیخته، متشکل از قضات و سایر دست اندرکاران رسیدگی به شکایت کیفری است، تا بتوانند قوانین را به صورت متناسبی اجرا نمایند و حال آنکه نظام قضایی ما به‌شدت از این نظر دچار مشکلاتی است که مجال پرداختن به آن نیست. ثانیاً ساختار عدالت کیفری مانع از توازن میان حقوق هریک از طرفین است. لذا به نظر می‌رسد که کاربست عدالت ترمیمی بتواند تا حد زیادی بین منافع بزه دیده و جامعه و نیازهای متهمان و بزهکاران توازن و تعادل برقرار نماید.

The Balance between the Rights of the Accused and the Victim in Criminal Procedure Code 2013 and International Instruments

The new Criminal Procedure Code of 2013, despite much theoretical criticism and practical problems it might produce, has tried to balance between the rights of the accused and victim. In doing so, has provided guarantees and safeguards to materialize this goal. In one hand, with providing general safeguards, has tried to protect both parties. On the other hand, some special guarantees have been provided for each party. But it seems that these legislative goals have not been reached and there is not such a balance between two parties of a criminal process. This is mainly because the judges and other officials of criminal justice system are not equipped with necessary abilities to enforce the laws properly. There are also some structural problems which hinder this balance. So it seems that restorative justice is the best mechanism to reach this balance.