طرح نظریۀ تضامن مسئولیت مسبب حادثه و بیمه‌گر در قانون بیمۀ اجباری

طرفیت بیمه‌گر در کنار مسئول حادثه برای زیان‌دیده از منظر حقوقی و اقتصادی قابل‌توجیه است، لکن تبیین مسئولیت خواندگان متعدد برای پرداخت دین واحد، یکی از مشکلات دادرس در صدور حکم است؛ به‌نحوی که در برخی موارد موضوع خواسته نسبت به یکی از خواندگان مسکوت مانده یا دعوا به کلی رد می‌شود. هدف این پژوهش با شیوه‌ای توصیفی و تحلیلی، تبیین جایگاه مسئولیت بیمه‌گر و مسبب حادثه در دعوا است تا علاوه بر شناخت ضرورت تصمیم‌گیری نسبت به هر یک، نحوۀ مسئولیت آن‌ها در ضمن حکم تبیین گردد و نظریه‌ای منطقی برای جبران خسارت ارائه گردد. استنباط مسئولیت استقلالی یا جمعی بیمه‌گذار و بیمه‌گر مبتنی بر دلایل مختلفی است. اشتراک مسئولیت بین بیمه‌گذار و بیمه‌گر مبنای منطقی و قانونی ندارد و مسئولیت وثیقه‌ای بیمه‌گر نیز هدف جبران خسارت بهتر زیان‌دیده را تامین نمی‌کند. انتظار دادگاه برای استناد زیان‌دیده به قرارداد بیمه نیز چاره‌ای از مشکل تبیین مسئولیت خواندگان متعدد حل نمی‌نماید و اختلاف در نوع و میزان مسئولیت همچنان باقی است. شناسایی مسئولیت تضامنی بیمه‌گذار و بیمه‌گر در قانون بیمه‌ اجباری مصوب 1395 با هدف تضمین بهتر حق زیان‌دیده سازگار است و برخی مبانی قانونی و توجیهات حقوقی نیز ضرورت طرح نظریۀ تضامن مسئولیت بیمه‌گر و مسبب حادثه را موجه می‌سازد.

the theory of joint liability of insurer & causer in the law of “compulsory insurance (act 2016)”

being the litigant of the insurer together with the responsible for the accident is legally and economically justifiable for the injured party, but explaining the responsibility of multiple defendants to pay a single debt is one of the problems of the judge in issuing a verdict; in such a way that in some cases the subject of litigation to one of the defendants is silenced or the litigation is completely rejected. the purpose of this study is to explain the position of the insurer and the person who caused the accident in the lawsuit with descriptive and analytical methods, in addition to recognizing the need to decide on each of them, to explain their responsibility in the sentence and to provide logical theories for compensation. the inference of the independent or collective liability of the insured and the insurer is based on various reasons. sharing liability between the insured and the insurer has no logical or legal basis, and the liability of the insurer’s collateral does not serve the purpose of better compensating the injured party. the court’s waiting for invoking the injured party to the insurance contract also does not solve the problem of explaining the liability of multiple defendants, and differences in the type and amount of liability remain. recognition of joint and several liability of the insured and the insurer in the compulsory insurance law adopted in 2016 is compatible with the aim of better guaranteeing the injured party, and some law bases and legal justifications justify the need for the theory of joint and several liability of the insurer and person who caused the accident.