تحلیل مبانی و چالش‌های تامین مالی دعوا و تبیین رهیافت‌هایی نوین برای حقوق ایران

فرض رایج بر این است که هزینۀ طرح دعوا و دادرسی از سوی طرفین فراهم می‌شود. اما افزایش هزینه‌های دادرسی، لزوم مدیریت ریسک طرح دعاوی در کنار منفعت‌طلبی و کسب سود موجب بروز و رواج سرمایه‌گذاری در دادرسی نیز شده است. به‌موجب این فرایند که «تامین مالی دعوا» نامیده می‌شود، بدون واگذاری حق یا انتقال دعوا، شخص ثالث هزینه‌های دادرسی را پرداخت می‌کند تا در صورت پیروزی تامین‌شده در دعوا، سود مقرر را از او دریافت نماید. علی‌رغم وجود مزایایی برای این روش، نگرانی‌هایی نیز در مورد تبعات نامطلوب آن بر دادرسی مطرح شده است. این مقاله با مطالعه‌ای تطبیقی ماهیت این نهاد حقوقی را مورد بررسی قرار داده و با تحلیل در مورد مبانی توجیهی و آثار تامین مالی دعوا در پی پاسخ به این سوال است که منطبق با قوانین آیین دادرسی ایران، آیا ماهیت این نهاد حقوقی معتبر است یا خیر؟ و چگونه می‌توان از مزایای آن بهره‌مند شد و تبعات منفی آن را کاهش داد؟ آنچه می‌توان پذیرفت اینکه تامین مالی دعوا معتبر است و استفاده از آن مزایایی برای نظام حقوقی ایران در پی خواهد داشت اما در راستای مدیریت صحیح آن ضروری است قانون‌گذار تا قبل از رواج گستردۀ این نهاد حقوقی در ایران، با استفاده از تجربیات سایر نظام‌های حقوقی، اقدام به تنظیم‌گری و ضابطه‌مند کردن آن کند.

a study on the principles & challenges of litigation financing with an explanation for the new approaches to the iranian law

it is commonly assumed that the costs of litigation are provided by the parties. however, the increase in litigation costs, and the need to manage the risk of litigation along with self-interest and earning profit, has also led to the emergence and spread of investment in litigation. under a process called &litigation financing&, a third party pays costs to receive a profit in the event of successful litigation, without relinquishing the right or transferring the litigation. despite the advantages of this method, concerns have been raised about its adverse consequences on litigation. this article, through an analytical study of the nature and effects of litigation financing, seeks to answer the question of whether the nature of this legal entity is valid or not. and how can we take advantage of it and reduce its negative consequences? what can be accepted is that the financing of litigation is valid and its use will bring benefits to the iranian legal system, but in order to manage it properly, it is necessary for the legislator to use the experiences of other systems before the popularization of this legal institution. the article brings up the main issues that should be considered in the legal regulation of litigation financing.