افتراقی شدن دادرسی کیفری جرایم اشخاص حقوقی؛ مبانی، ضرورت و ضوابط

افتراقی شدن دادرسی کیفری اشخاص حقوقی دارای اهداف مختلفی است. این مدل از دادرسی، افزون بر تکمیل مقررات عمومی آیین دادرسی کیفری و رفع نارسایی‌ها در مورد شخص حقوقی به‌لحاظ تفاوت ساختاری، اهداف دیگری از قبیل امنیت‌مداری و تشدید مجازات‌ها در برخی جرایم خاص، حمایت از شخص حقوقی و اعضای آن به‌عنوان بزه‌دیده و مقابلۀ موثر با اشکال و شیوه‌های نوین ارتکاب جرم را دنبال می‌کند. موضوع این مقاله، تحلیل مبانی و جلوه‌های خاص دادرسی افتراقی اشخاص حقوقی با روش تحلیلی توصیفی است. ازجمله مبانی این افتراقی‌سازی، می‌توان به اصل برائت، تضمین حقوق اصحاب دعوا، پیش‌بینی لوازم متناسب برای فرایند کیفری به‌لحاظ تفاوت‌های ساختاری شخص حقوقی در مقایسه با شخص حقیقی اشاره نمود. بینش صحیح کنشگران عدالت کیفری از این مبانی، نقش موثری در تفسیر صحیح قانون، تحقق دادرسی عادلانه و صیانت از حقوق اشخاص و جامعه دارد. کارآمدی جلوه‌های آیین دادرسی کیفری افتراقی اشخاص حقوقی مستلزم تفکیک و اعمال هم‌زمان اصول مشترک از یک‌سو و ضوابط خاص دادرسی میان شخص حقوقی و نمایندۀ قانونی از سوی دیگر است.

differentialisation of legal persons criminal procedure; necessity, principles & conditions

differential proceeding has different aspects and objectives. despite completing the general rules of criminal procedure and eliminating the insufficiencies, this model of criminal procedure may have some other objectives such as orbital security, increased punishment in some special cases, the consideration of legal persons, the protection of human personality in the criminal process and effective confrontation with new forms and methods of committing a crime. the subject of this study is to analyze the necessities and principles in this field and to present specific criteria for investigating a legal person’s crimes in accordance with the analytical-descriptive method. some of the necessities of this differentiation include the guarantee of rights of the parties of the case, the consideration of changes in committing crime practices, the prediction of appropriate tools for the criminal process, the structural differences of a legal person compared to a natural person, and the principle of equal weapons. considering the innocence principle and exceptional acceptance of the criminal responsibility of legal persons forms the important legislative basis for regulation in this type of procedure. a correct insight from criminal justice practitioners and other active practitioners of these principles plays an effective role in the interpretation of the law, fair trial achievement and the protection of the rights of individuals and society. the temporal and spatial unity of crime, a commonality in the charge between the legal representatives and the legal person and the similarity between the reference and the judicial authority is the common rules of this kind of proceeding. however, predicting the explanation of charges, particular criminal guarantee votes, derivative and exceptional criminal responsibility for legal persons, a different punishment regimen and the right to protest and an independent defence against judicial decisions and opinions are considered specific rules of a legal person’s proceedings.