چالش‌های نهاد آراء وحدت‌رویه

«وحدت رویۀ قضایی»، با توجه به مفاد اصل 161 قانون اساسی، یکی از آرمان‌های نظام قضایی ما می‌باشد. برای ایجاد وحدت‌رویۀ قضایی راهکارهای مختلفی متصور است که از جمله، صدور آراء وحدت‌رویه قابل ذکر می‌باشد. دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری صلاحیت قانونی صدور آراء وحدت‌رویه را دارند و تاکنون آراء فراوانی از سوی هیئت‌های عمومی این دو دیوان صادر شده است. با این حال، نهاد آراء وحدت‌رویه با چالش‌های متعددی روبه‌رو است که با توجه به‌جایگاه مهم این آرا در نظام حقوقی و قضایی ما، رفع آن‌ها ضروری است. گام اول برای تحقق این مهم، شناسایی این چالش‌هاست که هدف این نوشتار می‌باشد. پرسش اصلی این نوشتار، از این قرار است: نهاد آراء وحدت‌رویه با چه چالش‌هایی روبه‌روست؟ نتایج حاصل از این تحقیق که به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است بدین شرح است که برخی از چالش‌های این نهاد، ماهیت ساختاری دارند که از جمله می‌توان به مغایرت با قانون اساسی، نبود نظارت شرعی و قانون اساسی، تعدد مراجع صادرکننده و هم‌پوشانی تابعان، عدم پوشش تعارضاتِ خارج از رای، مشخص نبودن زمان لازم‌الاجرا شدن آراء وحدت‌رویه و حدود اثرگذاری آن‌ها بر گذشته اشاره کرد. برخی دیگر، ریشه در عملکرد مراجع صادرکننده دارد که از جمله، نابسندگی، نابهنگامی، عدم رعایت قاعدۀ اهم و مهم و عدم اتقان و استحکام لازم قابل ذکر است.

The Challenges of Decisions as a Unified Judicial Precedent

The &uniformity of the judicial precedent&, according to the provisions of Article 161 of the Constitution, is one of the aims of our judicial system. There are various ways to create uniformity of the judicial precedent, including issuance of Decision as a Unified Judicial Precedent. Both the Supreme Court and the Administrative Justice Court have the legal authority to issue of Decision as a Unified Judicial Precedent, and so far, many of the two chambers have issued Decisions. However, the Decisions as a Unified Judicial Precedent faces many challenges that, given the important position of these Decisions in our legaljudicial system, it is necessary to address these challenges. The first step in achieving this goal is to identify the challenges that are the subject of this paper. The main question of this article is: What are the challenges facing the Decisions as a Unified Judicial Precedent? The results of this descriptive and analytical study show that some of the challenges of this institution are structured in nature, which can be inconsistent with the constitution, the lack of religious and constitutional supervision, the multiplicity of issuers and overlapping subordinates, inaccurate basics of Decisions, Lack of coverage of outofDecision conflicts. The unclear timing of entry into force and the extent of their impact on the past can be mentioned. Others are rooted in the functioning of the issuing authority, which points to NonSufficiency, Not timely, noncompliance with Choosing more important things, and lack of Strength.