مصالح عالیۀ کودکان و نوجوانان بزهکار در حقوق کیفری ایران؛ با تاکید بر پاسخ‌های تعزیرمدار

دستاوردهای دانش‌های گوناگون مرتبط با جرم‌شناسی و کیفرشناسی و همچنین بهره‌مندی از تجارب پاسخ‌دهی به بزهکاران نشان‌ داده است که پاسخ‌گذاری و پاسخ‌دهیِ یکسان به جرایم اطفال و نوجوانان بزهکار ناکارآمد بوده و به پایدارشدن بزهکاری آنان خواهد انجامید. در این میان، اسناد و مقررات بین‌المللی حقوق بشری نیز با تاکید بر مولفه‌های گوناگون همواره به‌دنبال انسداد چرخۀ به‌عادت‌شدن بزهکاری این دسته از شهروندان هستند. «مصالح عالیۀ اطفال‌ و نوجوانان»، که به‌عنوان یک اصل راهبردی و بنیادین مورد توجه نظام سیاست جنایی سازمان ملل بوده، یک شاخص محسوب شده تا سیاست‌گذاران جنایی داخلی کشورها، از رهگذر آن، تدابیری اتخاذ کنند تا اسباب دورسازی و قطع ارتباط کودک یا نوجوان با فرایند کیفری برای همیشه، به‌عنوان یک آرمان، فراهم گردد. نظام عدالت کیفری ایران نیز از رهگذر تحولات صورت‌گرفته در سال 1392 و به‌تبعیت از بند 1 مادۀ 3 کنوانسیون حقوق کودک تلاش کرده است تا این اصل را رعایت کند و در پرتو قرائت‌هایی که از آن داشته، در دو مرحلۀ پاسخ‌گذاری و پاسخ‌دهی تا حد امکان سیاست انسجام‌یافته‌ای را در پیش گیرد و اینکه تا چه میزان موفق بوده، موضوعی است که این نوشتار بدان خواهد پرداخت؛ زیرا، به نظر می‌رسد که قانون‌گذار از یک‌سو درصدد لحاظ اصل رعایت مصالح عالیۀ اطفال ‌و نوجوانان در جرایم تعزیری بوده و از دیگر سو، سعی در رعایت مقررات شرعی (حدود و قصاص) داشته که در این رهگذر با دوگانگی قابل‌توجهی مواجه شده است.

The bests interests of juvenile

Achievements of different knowledge such as criminology and penology and also use of answering experiences to criminals show that equivalent giving response and answering to crimes perpetrators, were inefficient and that lead to stabilizing crimes of juvenile offender. In the meantime, documents and international regulations of human rights also with emphasis on different components are still in search for blockage of cycle of becoming a habit of delinquent of this category of citizens. The bests interests of juvenile offender, that as a strategic and fundamental principle was important for system of criminal policy of united nations, and considered as an index so that internal criminal policymakers of countries by that can make decision about choosing methods for removal and stop of relationship of children and teens with criminal process for ever and can be provided as a goal. Criminal justice system of Iran also by these changes in 1392 and by following from paragraph 1 of article 3 of convention on the rights of the children tried to respect to this principle and, in the light of readings of it, in two levels of giving answer and answering as that is possible select a cohesive policy and that to what extent it was successful, is a subject that this writing will consider it. Because it seems that on one hand legislator seek to respect to the bests interests of juvenile in punishable crimes and on the other hand, try to respect to laws, limits and retaliation, that in this way faced with significant duality.