امکان سنجی توسعه صلاحیت محلی دادگاه پایتخت در دادرسی موازی بین‌المللی

حق و تکلیف رسیدگی به دعوا در دادگاه، مبتنی بر صلاحیت آن مرجع قضایی است. این صلاحیت ممکن است به صورت همزمان برای بیش از یک دادگاه در بیش از یک کشور ایجاد شود. در مقررات قانونی، مواردی مشاهده می‌شود که به علت عدم امکان اجرای ضوابط مربوط به صلاحیت محلی و به طور مشخص، دخالت یک عنصر خارجی، دادگاه تهران، صالح به رسیدگی است. صلاحیت این دادگاه در این موارد، نمادی از صلاحیت عام محاکم ایران و به اعتبار پایتخت بودن مقر آن است. به همین جهت، با استفاده از ملاک مقررات مزبور و با استقراء در قوانین موجود، می‌توان صلاحیت این دادگاه را در قالب یک قاعده، به سایر موارد مشابه مسکوت نیز تعمیم داد. به این ترتیب، با انشای این قاعده، نه تنها نقص قانون برطرف می‌شود، بلکه اصحاب دعوا نیز از سردرگمی رهایی می‌یابند. گذشته از آن، دادگاهی هم که به موضوع رسیدگی می‌نماید، هراسی از بابت عدم صلاحیت یا امکان ایراد به آن ندارد. این مقوله که با عنوان «توسعه صلاحیت محلی دادگاه پایتخت» در حقوق ایران قابلیت طرح و تحقیق دارد، در نوشتار حاضر مورد بررسی قرار گرفته است.

The Feasibility of Expanding the Local Jurisdiction of the Capital Court in International Parallel Litigation

The right to sue the court is based on the jurisdiction of the judicial authority. This jurisdiction may be created simultaneously for more than one court in more than one country. In the statutes, there are cases that due to the impossibility of implementing the rules related to local jurisdiction and, in particular, the involvement of an external element, the Tehran court, is competent. The jurisdiction of the court in these cases is a symbol of the general jurisdiction of the courts of Iran and because of its headquarters is the capital of Iran. For this reason, using the statutes and with the induction of existing laws, it is possible to extend the jurisdiction of this court as a rule, to other similar cases. In this way, by adopting this rule, not only the defect of the law is resolved, but also the parties get rid of the confusion. In addition, the court that deals with the matter is not afraid of being incompetent or likely protest to it. This topic, which has the capability of designing the title "expandingof local competence of the capital’s court" in Iran’s law, will be examined in the present paper.