حاکمیت قانون اساسی در رویارویی با بزه رایانه‌ای

رویارویی با بزه رایانه ای با به‌کارگیری همه راهکارهای پیگیرانه و پیشگیرانه پیوستگی دارد. راهکارهای پیگیرانه به تدبیرهای کیفری ماهوی از بزه انگاری و مسئول‌شناسی گرفته تا کیفرگذاری و کیفرگزینی را در بر می گیرد و راهکارهای پیشگیرانه نیز تدبیرهای اجتماعی، فنی، موقعیت محور و شخص محور را پیش از رخ دادن بزه رایانه ای بازگو می کند. تمامی این راهکارها باید از دو اصل بنیادین پیروی کنند: نخست، از ارزش ها و هنجارهای جامعه پشتیبانی کرده و برای دولت امنیت پدید آورد. دوم، آزادی های فردی و حقوق شهروندی را در تنگنا نگذارد. اگر رویارویی با بزه رایانه ای تنها با محور قرار دادن جامعه و دولت باشد؛ در این حال تهدید، بزه رایانه ای است که محور سیاست گذاری ها و کنش ها خواهد بود و رویارویی با آن، به امنیتی کردن جامعه می انجامد و اگر رویارویی با بزه رایانه ای تنها با محور قرار دادن آزادی های فردی باشد، در این حال تهدید، بزهکار رایانه ای است که کوشش می شود تا حقوق وی پاس داشته شود و از سوی دیگر حقوق و آزادی های شهروندان در فضای سایبر نیز همیشه در نگاه باشد. نگاه امنیت محور به مبارزه با بزه رایانه ای و رویکرد آزادی مدار به پیکار با آن، هیچ یک با قانون اساسی سازگاری ندارند. هر اقدام پیگیرانه و یا پیشگیرانه باید در راستای قانون اساسی کشور که برای هر برنامه یا کنش و واکنشی، تراز امنیت ملی و آزادی‌های فردی را می شناساند، اصلاح شود. نوشتار کنونی نیز کوششی برای سازگار کردن پیکار با بزه رایانه ای با قانون اساسی و دوری از رویکرد یک‌طرفه امنیت محوری یا حق مداری در رویارویی با بزه رایانه ای است.

Rule of Constitutional Law in confront with CyberCrimes

Confronting with Cybercrime has strong relationship with all preventative and non preventative measures. A Nonpreventive measure, that is related to criminal law, consists of criminalization, imposing liability and sentencing. The preventative measures, however, include social and technical measures that impose on the situation or potential criminals. All these measures should obey two fundamental rules: first, it should be compatible with norm of society and bring the security; second, should not in contradiction with individual liberties. Intense concentration of just the security, with pay attention to cybercrime, will result in infringement of individual liberties and Sole considering the individual liberties, with pay more attention to cybercriminal, will decrease the security. Neither securityapproach nor libertyapproach is compatible with Constitution. This paper, try to reconciliation of these two approaches in the light of Constitution rights in confronting with the cybercrime.