مطالعه و بررسی شگردهای طنزپردازی در اشعار ایرج میرزا

ایرج میرزا، متولد 1253 ه. ش، یکی از مهم‌ترین شاعران موفق دورۀ مشروطه در طنزپردازی است و به او لقب «سعدی نو» را داده‌اند. از مهم‌ترین دلایل موفقیت طنزهای او، به کارگیری طیف وسیعی از شگردها و سازوکارهای خلق طنز در ساختار اشعار اوست. اشعار ایرج میرزا بیشتر برگرفته از واقعیات اجتماعی است که در آن‌ها با دیدگاهی انتقادی و تند به بازتاب مسائل اجتماعی می‌پردازد. پژوهش پیش‌رو بر آن است تا با بهره‌گیری از روش مطالعۀ کتابخانه‌ای و به صورت توصیفی- تحلیلی، شگردهای طنزپردازی را در اشعار این شاعر، مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. حاصل مطالعات نشان می‌دهد که ایرج میرزا برای بیان طنز خود و تاثیرگذاری بیشتر آن بر مخاطب از شگردها و شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کند و رمز موفقیت طنزهای او در بهره‌گیری از همین شگردهاست؛ از مهم‌ترینِ این شگردها می‌توان به کوچک‌سازی، تشبیه به حیوانات، نفرین و دشنام، خراب کردن سمبل‌ها، انتقاد از خویش، مناظره، تابوشکنی دینی، کنایۀ و ردیف‌های طنزآمیز اشاره کرد. حاصل سخن اینکه، شگردهای طنزِ مورداستفادۀ ایرج میرزا در ارائۀ مفاهیم موردنظر تاثیر بسزایی دارند.

studying and analyzing humor techniquesin the poems of iraj mirza

iraj mirza, born in 1253 is one of the most successful satirical poets of the constitutional period, and he was given the title of &saadi no&. one of the most important reasons for the success of his satires is the use of a wide range of methods and mechanisms for creating humor in the structure of his poems. iraj mirza’s poems are mostly taken from social realities, in which he reflects on social issues with a critical and sharp point of view. the current research aims to study and analyze the methods of satire in this poet’s poems by using the library study method and in a descriptive-analytical way. the results of the studies show that iraj mirza uses various methods and methods to express his humor and make it more effective on the audience, and the secret of the success of his humor lies in the use of these methods. among the most important of these tricks, we can mention miniaturization, likening to animals, cursing, destroying symbols, criticizing oneself, debating, breaking religious taboos, irony and humorous lines. as a result, the humor techniques used by iraj mirza have a significant effect in presenting the intended concepts.