تحلیل جایگاه دیو در مرزبان نامه از منظر آموزه های دین زرتشت و اسلام و باورهای عامیانه

در بین متون کهن ادبیات فارسی، شواهدی از رسوخ و نفوذ اساطیر کهن ملل می توان یافت که حاکی از تاثر نویسنده یا شاعر اثر از آن اساطیر است. آنگاه که اقوال نویسنده در متن از دیدگاه اسطوره شناختی مورد بررسی قرار می گیرد؛ کم کم این تاثیرپذیری ها خود را نشان می دهند زیرا فردی که از نظرگاه علم الاساطیر به مطالعة متون – کلاسیک و معاصر بپردازد، در صورت وجود تاثر صاحب اثر از یک کهن الگو یا عنصر اسطوره ای، متوجه این عامل در اثر خواهد شد. در داستان دیو گاوپای و دانای دینی – که در باب چهارم مرزبان نامه ثبت شده نیز همین عناصر دیده می شود. وجود شخصیتی منفی به نام دیو که خود از زمان تغییرات دین زرتشتی در بین ایرانیان، جایگاه والایش را از دست داده و بر اساس آموزه های زرتشت، دارای جایگاه پست و منفور شده، از یک سو و گاو پای بودن آن از سوی دیگر، نیز خبر دادن متن مرزبان نامه از استیلایی که دیوان ابتدا بر محیط داشته اند و همچنین، گرد آمدن تمامی آنان به فرمان دیوگاوپای، همگی عناصری هستند که از دیدگاه علم الاساطیر و خوانش متون کهن و اعتقادات دین اسلام و زرتشت و نیز باورهای عامیانه ، قابل ردیابی می باشد. لذا در این پژوهش بر آن بوده ایم تا تاثیر اساطیر و معتقدات ایرانیان زرتشتی و مسلمان دراین متن را تببین کنیم .

analysis of the condition of the dave in marzban-nameh from the perspective of the teachings of zoroastrianism and islam and folk beliefs

among the ancient persian literature ,evidences of penetration of the myths of nations can be found, that indicates the writer’s or poet’s influences are most of these myths. when the writer’s words are exanimated from a mythological point of view; gradually these impacts give them theirs, because from the mythology’s perspective some one who is studing_classical and contemporary texts, if there is an effect of the author from archetype or mythical element, will be realize this factor at writing. in the dyvgavpay(a demon that has a cattleshaped leg) and religious knowledge story,wich is registered in the fourth chapter of the marzban nameh , also the same ingredient are visible. being a negative person called demon, from the time of zarathustra’s changes among of iranians, he losts his grand position and , according to the zoroastrian teachings, has a low and hateful position, on the one hand, in addition has a cattleshaped leg on the other hand, likewise declaring the text of the mastery the demons initially had on the environment and also, gather all of them by the command of the dyvgavpay, all are elements that can be traced from the point of view of mythology and reading the old texts and the beliefs of the islamic and zoroastrians. so in this research we have done it till prove this point that myths ancient iranian beliefs in the zoroastrian and islamic periods and after that, in this text have been impressive.