جایگاه ادبی هاتفی در آیینۀ پژوهش‎های معاصر

هاتفی خرجردی از شاعرانِ بزرگ اواخر دورۀ تیموری است. اگر چه در آغاز کار مقلّد شاعران بزرگی چون فردوسی و نظامی بود و به تبعیت از آنان آثاری را خلق کرد ولی در بسیاری موارد توانست از حدّ تقلید فراتر رود و ابتکاراتی داشته باشد. خلّاقیت‎های ادبی هاتفی در شعر و آثارش سبب شده است که بعدها او را از شعرای‌ زبردست‌ قرن‌ نهم و دهم هرات‌ و از شاعران صاحب سبک به شمار آورند و در تذکره‎ها از او با عناوینی چون«زُبدۀ شعرا» و «افصح فُصحا» یاد کنند. اگرچه هاتفی شاعر بزرگی بوده و در عهد خود شهرتی کسب کرده است ولی در سدۀ اخیر که اوج پژوهش‌های ادبی به سبک علمی جدید است، پژوهشگران کمتر به جایگاه ادبی هاتفی و نقد و بررسی اشعارش پرداخته‎اند. در این مقاله تلاش شده است تا مشخص شود که پژوهش‎گران معاصر چه جایگاهی برای هاتفی قائل شده و چه تصویری از او در ذهن خوانندگان ترسیم نموده‎اند؟ برای رسیدن به این هدف، مقاله‎هایی که در دورۀ اخیر دربارۀ هاتفی خرجردی نگارش یافته، نقد و بررسی شده و جایگاه ادبی هاتفی بر مبنای مباحث مطرح شدۀ پژوهش‎گران تبیین و توصیف شده است. در پژوهش‎های اخیر توصیف قدرت خیال، بدیهه‎گویی، توفیق هاتفی در حماسه‎سرایی، اشاره به نوآوری‎ها، محاسن شعری و پرداختن به زیبایی‎های ادبی و سبکی او از مهم‎ترین نکات طرح شده دربارۀ آثار هاتفی به شمار می‎رود.