ردیف و کارکردهای آن در غزل‌های سلطان وَلَد

ردیف یکی از عواملِ تاثیرگذار در زیبایی‌آفرینی، و از ارکانِ تشکیل دهنده موسیقیِ کناریِ شعر است که در شعرِ فارسی از جایگاهِ برجسته‌ای برخوردار است و شاعران پارسی سرا از دیرباز به کاربردِ ردیف، اهتمام داشته‌اند. هر چه شعر فارسی به‌سوی تکامل روی نهاده، کاربردِ ردیف، نمودِ بیشتری پیداکرده است و شاعران به‌مرور، به ‌ردیف هایی از انواع کلمه روی آورده‌اند. از جمله کسانی که انواعِ ردیف نقش عمده در موسیقی شعر او دارد، سلطان وَلَد است که در غزل‌های خود از انواع کلمه در جایگاه ردیف بهره برده است. این پژوهش، با رویکرد متن محور، و از زاویه آمار به انواع ردیف و کارکردهای آن‌ها در غزل‌های سلطان وَلَد می‌پردازد؛ بنابراین ابیاتِ مُرَدَّف و غیر مُرَدَّف و انواع ردیف در کُلِّ غزل‌های این شاعر که حجمِ قابلِ توجّهی از دیوان وی را شامل می‌شود، مورد بررسی قرار گرفت و درنهایت مشخص شد غزل‌های مُرَدَّف سلطان وَلَد بسیار بیشتر از غزل‌های غیر مُرَدَّف اند و بسامدِ انواعِ ردیف نیز نشان می‌دهد که ردیف‌های فعلی پربسامدترین نوعِ ردیف در غزل‌های سلطان وَلَد است. از سوی دیگر، کارکردهای ردیف در غزل‌های وی از دیدگاهِ موسیقایی، القایی و بلاغی نیز بررسی شدو این نتایج بدست آمد که شاعر از ردیف، در جهت اهداف خود از جمله: زیبایی آفرینی، بیان اندیشه و بازتاب احساسات خود و ... در شعر خود بهره جسته است.