بررسی نقش تشیّع در ورود و گسترش اسلام به آسیای جنوب شرقی

طی سال‌های اخیر، منازعات مذهبی شیعه و سنّی در مناطق گوناگون جهان، از جمله برخی از کشورهای اسلامی آسیای جنوب شرقی یعنی اندونزی و مالزی تشدید شده است. برخی از جریان‌های افراطی مذهبی با این ادعا که تشیع پدیده‌ای نوظهور و بیرونی در این منطقه به شمار می آید و این مذهب در فرایند اسلامی‌سازی و فرهنگ و تمدن اسلامی در آسیای جنوب شرقی نقشی نداشته است، تلاش گسترده‌ای در جهت حذف و به حاشیه راندن اقلیّت شیعه در این منطقه سامان داده‌اند. از دیگر سو، با وجود دست­کاری‌های بسیاری که در محو یا تغییر منابع تاریخی مربوط به سهم و نقش تشیّع در این منطقه صورت گرفته، مذهب تشیع در کنار تاثیر حایز اهمیتی که انقلاب اسلامی در احیا و گسترش آن در دوره معاصر بر عهده داشته، به استناد شواهد و مدارک تاریخی غیرقابل انکاری که امروزه نیز قابل دسترسی است، دارای نقش مهمی در ورود و گسترش اسلام و همچنین فرهنگ و تمدن اسلامی در این منطقه بوده است. این مقاله کوشیده است تا با مطالعه نظریه‌های گوناگون در خصوص منشا ورود و گسترش اسلام در آسیای جنوب شرقی، نقش عامل شیعی را در چهار فرضیه منشا عربی، هندی، ایرانی و چینی، بررسی و برخی تاثیرهای فرهنگی و مذهبی شیعه در این منطقه را تبیین کند.