نقش و اهمیت مذهبی، فرهنگی و اجتماعی راه عتبات (قم قصرشیرین) با تکیه بر رفت و آمد زائران شیعی در دوره قاجار

جاده قم- قصرشیرین یکی از راه‌های اصلی و مهم در تاریخ ایران دوره اسلامی است. این جاده در دوره قاجاریه به سبب شرایط سیاسی آن دوره، به‌ویژه بهتر شدن روابط ایران و عثمانی، اهمیت بیشتری یافت. برخی از بنیادی ترین افکار جدید و غربی از این مسیر به ایران راه یافت. نوشتار حاضر به نقش و اهمیت اجتماعی، فرهنگی و مذهبی راه قم قصرشیرین می پردازد.برای بررسی این موضوع، این مقاله با استفاده از شیوه «تحلیلی توصیفی» و بهره‎گیری از منابع این دوره، به این موضوع پرداخته ‎است و به عبارت دیگر، کوشیده است نشان دهد که راه قم ـ قصرشیرین در دوره قاجار، مهم‎ترین راه داخلی ایران تا سرحدات غرب کشور بوده است. این راه به سبب نقش‌های متنوّعی که داشت، تاثیر همه‎جانبه‎ای در حیات فرهنگی و مذهبی سکونتگاه‎ها و منازل واقع‎شده در طول مسیر بر جای گذارده است.