استعاره ظرف و مظروف (نظریه ای در باب ماهیت وحی)
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حقیقت صادق
|
منبع
|
شيعه شناسي - 1402 - دوره : 21 - شماره : 84 - صفحه:119 -138
|
چکیده
|
وحی به حسب زمینهٔ خاص خود، تشخص ویژه پیدا می کند. مظروف وجود لایتناهی باری تعالی و نور بی نهایت اوست که در ظروف مختلف، به اشکال متفاوتی ظاهر می شود. هرچند خداوند نامتناهی است، اما پیامبر با توجه به مخلوق (و محاط) بودن و محدودیت، کلام الهی را به شکلی خاص درک می کند. وحی عبارت است از: انتقال منبع بی نهایت در ظرف خاص نبی، به قدر طاقت بشری، در زمان و مکان خاص. وجود خدا نهایتی ندارد و قلب و زبان پیامبران آینه های متفاوتی بودند که هریک به نوعی آن منبع را بازتاب می دادند. بر اساس یافته های مقاله، قرآن را باید به شکل زمینه گرایانه فهمید؛ زیرا متن نمی تواند بدون قرار گرفتن در زمینه های سیاسی و اجتماعی درک شود. آیات قرآن مجموعه دستورهای فرازمانی و فرامکانی - بدون توجه به شرایط زمینه ای - نیست. محدودیت های زبانشناختی، هم به زمینه ها بازگشت می کنند، هم به ابعاد شخصیتی پیامبر. در حالی که برخی روشنفکران دینی همهٔ احکام سیاسی و اجتماعی قرآن را زمانمند می دانند، بر اساس نظریهٔ مختار، احکامی (همچون جهاد) می توانند با روش اجتهادی از قرآن (و روایات) استنباط شوند. روش بررسی بحث ماهیت وحی، «اسنادی، تفسیری و اجتهادی» است.
|
کلیدواژه
|
ماهیت وحی، استعارهٔ ظرف و مظروف، نظریهٔ «رویای رسولانه»، نظریهٔ «همروی»، متن، زمینه
|
آدرس
|
پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی, گروه علوم سیاسی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
ss_haghighat@yahoo.com
|
|
|
|
|