جایگاه کلامی مرجعیت در تشیع: نقدی بر کتاب «پاسداران تشیع: اقتدار مذهبی و شبکههای خانوادگی فراملی»
|
|
|
|
|
نویسنده
|
اشرفی اکبر
|
منبع
|
شيعه شناسي - 1402 - دوره : 21 - شماره : 83 - صفحه:49 -72
|
چکیده
|
مرجعیت در مکتب تشیع استمرار امامت در عصر غیبت است و مرجع تا اندازه ممکن، وظایف امام معصوم را برعهده میگیرد. بنابراین مطالعه جایگاه مرجعیت در تشیع با رویکرد صرف جامعه شناختی نمیتواند مبانی اصلی و نیز تمام ابعاد مرجعیت را پوشش دهد. الوایر کرباز در کتاب «پاسداران تشیع: اقتدار مذهبی و شبکههای خانوادگی فراملی» با اتخاذ روش جامعهشناختی به دنبال تبیین چگونگی رهبری فرامرزی روحانیت شیعه و کشف تحلیلی مفهوم پیوندهای فرامرزی روحانیت شیعه با این سوال اصلی است که چگونه علمای شیعه اقتدار خود را در سطوح مذهبی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در آن سوی مرزها ایجاد و حفظ میکنند؟ نویسنده برای رسیدن به مفهوم «اقتدار از بالا به پایین»، سه حوزه پهناور را برای فهم این پایگاه حساس معرفی میکند: شبکهها، امور خیریه، مشارکت در سیاست. او کوشیده است تا نظریه «ولایت فقیه» را فاقد پشتوانه علمی در حوزه تشیع معرفی کند و با زیر سوال بردن مرجعیت امام خمینی (ره) در دهه 1340 و1350 نظریه سیاسی ایشان را فاقد اعتبار علمی میداند و آن را یک نظریه شاذ و برخلاف اندیشه مراجع مشهور دیگر ترسیم میکند. این مقاله ضمن ارائه مختصری از محتوای کتاب مذکور، به بررسی و نقد آن در ابعاد گوناگون میپردازد.
|
کلیدواژه
|
مرجعیت، تشیع، انقلاب اسلامی ایران، بنیاد خوئی، مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
akbarashrafi552@gmail.com
|
|
|
|
|