نمادهای حماسه عاشورا در شعر معاصر پارسی و عرب

حماسه عاشورا در سال 61 هجری قمری، برشی فاخر، مانا، مقدس و رهایی‌بخش بوده که هیچ رخدادی در تاریخ انسان از زوایای گوناگون قابل قیاس با آن نیست. مظلومیت، پاکی و پیراستگی، حقانیت، خدایی بودن، اخلاص، آزادگی، دلیری، فداکاری، شوریدگی و شرایط عطش و آتش و قحط آب و محرومیت کودکان و اندک بودن یاران امام حسین(ع) از سویی و وارونه این ویژگی ها در جبهه مقابل از دیگر سو، نمایه ای زیبا و پرجاذبه از عاشورا نمایان ساخته که بنا‌به گفتار سالار شهیدانش، یارانی وفاپیشه تر و بهتر از آنان سراغ نداشته و به گزارش قافله‌سالار اسیرانش: «به خدا جز زیبایی ندیدم». این حماسه بشکوه به نمادهایی ارزشمند شهره گردیده که هنر و ادب جوامع مسلمان و مومنان و آزادگان غیرمسلمان را زینت می بخشد. نمادهای عاشورا به سه گونه تقسیم می شوند: نمادهای مادی و طبیعی مانند: آیینه، خورشید، آب، شیر، گل های سرخ (شقایق، لاله، ارغوان) و... نمادهای دینی و آیینی چونان: ثارالله، ذبیح، ذبح عظیم، سربه‌داری و اناالحق، مظلومیت و پیروزی خون بر شمشیر و ... و نماد اسطوره ای همانند سیاوش، ققنوس، عنقا، مجنون و لیلی، قیصر، یوسف، گرگ و... . در مقاله حاضر از نمادهای طبیعی یادشده سخن رفته است، صفا، نورانیت و سترگی، عطش و ایثار، دلیری و شهادت‌پیشگی و خلاصه، جلوه های معنوی، حماسی و ارزشی در حماسه جاوید کربلا از نگاه شعر معاصر پارسی و عربی، به گونه ای تطبیقی بیان شده است.