>
Fa   |   Ar   |   En
   جذب و واجذب علف کش ها در خاک در شرایط سم آبیاری  
   
نویسنده نوشادی الهام ,همایی مهدی ,محمودیان شوشتری محمد
منبع علوم محيطي - 1396 - دوره : 15 - شماره : 2 - صفحه:111 -128
چکیده    سابقه و هدف: آلودگی ناشی از کاربرد نهاده‌های کشاورزی به‌ویژه علف‌کش‌ها یکی از چالش‌های زیست‌محیطی عصر حاضر است و به‌کارگیری فناوری‌های نوین همچون سم-آبیاری این مشکل را دوچندان کرده است. بنابراین، گزینش راهبردهای بهینه مدیریتی با تکیه بر شناخت سرنوشت سموم در خاک بسیار ضروری است. هدف از این پژوهش، بررسی کمّی رفتار جذب سطحی و رهاسازی علف‌کش‌ها در خاک در شرایط واقعی مزرعه و در آزمایشگاه است.مواد و روش‌ها: بدین منظور، علف‌کش متری‌بیوزین به خاک کرت‌های آزمایشی در مزرعه به دو روش سم‌پاشی معمولی (conventional spraying: cs) و سم-آبیاری (herbigation: hrb) و در محیط آزمایشگاه افزوده شد. پس از بررسی رفتار جذب و واجذب علف‌کش به روش‌های پیمانه‌ای و سانتریفیوژ، مدل‌های مختلف جذب تعادلی به داده‌های به دست آمده برازش داده شدند.نتایج و بحث: نتایج نشان داد که به دلیل مقدار کم ماده آلی و رس در خاک، به‌طور کلی جذب سطحی علف‌کش در هر سه نوع تیمار ضعیف است و روند کلی آن از مدل فروندلیچ پیروی می‌کند. نتایج نشان داد از آنجایی‌که در هر سه تیمار مکانیسم جذب سطحی علف‌کش از نوع پیوند هیدروژنی ضعیف است، بخش عمده علف‌کش جذب شده پس از چهار مرحله شست‌وشو رهاسازی می‌شود. اما در تیمارهای آزمایشگاهی و سم-آبیاری، مقدار رهاسازی نسبتاً کمتر بوده و پسماند کمی به دلیل پخشیدگی مولکول‌های علف‌کش به درون منافذ بین خاک‌دانه‌ای و به دام افتادن در این منافذ مشاهده می‌شود.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی نتایج این بررسی نشان داد که مقدار جذب سطحی علف‌کش در تیمارهای آزمایشگاهی و سم-آبیاری به دلیل وجود رطوبت بیشتر در خاک و در نتیجه افزایش مکان‌های آب‌دوست ماده آلی و نیز پخشیدگی مولکول‌های سم به درون منافذ بین خاک‌دانه‌ای، بیشتر از تیمار سم‌پاشی معمولی است، و بنابراین روش کاربرد سم بر رفتار جذب سطحی و رهاسازی آن تاثیرگذار است. بنابراین کاربرد سم به‌صورت سم-آبیاری به منظور کاهش هدررفت و افزایش کارایی آن در مزرعه پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه جذب سطحی، رهاسازی، سم-آبیاری، سمپاشی معمولی.
آدرس دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده کشاورزی, گروه خاکشناسی, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده کشاورزی, گروه آبیاری و زهکشی, ایران, دانشگاه شهید چمران اهواز, دانشکده مهندسی, گروه آب, ایران
پست الکترونیکی takmilicua@yahoo.com
 
   Adsorption and desorption of herbicides in soil under herbigation conditions  
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved