بررسی رابطه بین آلودگی محیط زیست، رشد اقتصادی و تولیدات کشاورزی در ایران

سابقه و هدف: بهبود استانداردهای زندگی در کشورهای در حال توسعه باعث رشد جمعیت و تاثیرات قابل توجهیبر اقتصاد و محیط زیست شده است. افزایش تولیدات کشاورزی به دنبال تقاضای رو به رشد جمعیت، باعث افزایشآلودگی محیط زیست می شود که این موضوع می تواند باعث کاهش بهره وری منابع طبیعی، افزایش هزینه های بهداشتی- درمانی و کاهش کیفیت زندگی افراد شود و بطور کلی تاثیر منفی بر رشد اقتصادی داشته باشد. بنابراین، لزوم توجهبه ارتباط بین آلودگی محیط زیست، تولیدات کشاورزی و رشد اقتصادی بیش از پیش احساس می شود. هدف اینپژوهش درک رابطه کوتاه مدت و بلندمدت بین تولیدات کشاورزی، رشد اقتصادی و آلودگی محیط زیست در ایران است .مواد و روش ها: در این پژوهش از داده های سری زمانی دوره 2020-1991 گردآوری شده از پایگاه داده بانک جهانیو سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد و روش خود توضیح با وقفه های گسترده (ardl) استفاده شده است. درمرحله اول مانایی متغیرها با کمک آزمون های دیکی فولر تعمیم یافته و فیلیپس پرون مورد بررسی قرار گرفت. سپسبا توجه به مقادیر آماره های آکائیک، شوارتز و بیزین تعداد وقفه بهینه انتخاب شد. در ادامه از آزمون کرانه هایبرای بررسی وجود هم انباشتگی بلندمدت بین متغیرها استفاده و پس از آن روابط کوتاه مدت، بلندمدت و مدل تصحیحخطا برآورد شدند. در نهایت نیز با استفاده از آزمون علیت گرنجری رابطه علی زوجی بین متغیرها بررسی شد.نتایج و بحث: بعد از اثبات وجود هم انباشتگی بین متغیرهای مورد بررسی، نتایج روابط کوتاه مدت نشان می دهد کهافزایش یک درصدی در رشد اقتصادی، جمعیت روستایی، تشکیل سرمایه ناخالص و تولیدات کشاورزی به ترتیب انتشار co2 را0/307 درصد افزایش، 2/937 درصد کاهش، 0/087 درصد و 0/065 درصد افزایش می دهد. در این مطالعه اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر انتشار co2 در کوتاه‌مدت معنی‌دار نشد. اما یک درصد افزایش وقفه آن باعث افزایش 0/010 درصدی انتشار دی اکسید کربن خواهد شد. این در حالیست که نتایج تخمین بلندمدت ثابت می کند افزایش یک درصدی رشد اقتصادی، جمعیت روستایی، تولید محصولات کشاورزی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تشکیل سرمایه ناخالص سطح انتشار co2 را به ترتیب 0/662 درصد افزایش، 3/807 درصد کاهش، 0/141 درصد، 0/024 درصد و 0/188 درصد افزایش می دهد. نتایج آزمون علیت گرنجری نشان دهنده، رابطه علیت دوطرفه بین رشد اقتصادی، تولیدات کشاورزی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی با انتشار co2 و همچنین بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تولیدات کشاورزی است. همچنین رابطه علیت یک طرفه بین تشکیل سرمایه ناخالص و انتشار co2، تولیدات کشاورزی و رشد اقتصادی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی، تولیدات کشاورزی و جمعیت روستایی، جمعیت روستایی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی، جمعیت روستایی و انتشار co2 وجود دارد. علاوه بر این، بین انتشار co2 با رشد اقتصادی، تشکیل سرمایه ناخالص، تولیدات کشاورزی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی ارتباط طولانی مدت مثبت و معناداری وجود دارد. روابط بلندمدت این بررسی، در روش های fmols و dols نیز اثبات شد که سازگاری و استحکام یافته های رهیافت ardl را نشان می دهد. نتیجه گیری: در ایران، تقویت مکانیزاسیون کشاورزی، ترویج انرژی های تجدیدپذیر، اجرای مقررات محیط زیستی، اتخاذ فناوری های سبز، سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه و جذب سرمایه گذاری های خارجی برای کاهش انتشار co2 و آلودگی بسیار مهم است. صنایع وابسته به سوخت فسیلی، تشکیل سرمایه و جمعیت روستایی نیز بر آلودگی محیط زیست تاثیر می گذارند و بر نیاز به فرصت های شغلی در مناطق روستایی برای کاهش این اثرات تاکید می کنند .

assessment of the relationship between environmental pollution, economic growth and agricultural production in iran

introduction: improving living standards in developing countries and rapid population growthhave significant effects on the economy and environment. population growth leads to anincrease in demand for agricultural products, which increases environmental pollution, reducesthe productivity of natural resources, and has a negative effect on economic growth. therefore,the aim of this research is to investigate the short-term and long-term relationship betweenagricultural production, economic growth, and environmental pollution in iran.material and methods: in this research, time series data for the period of 1991-2020 werecollected from the database of the world bank and food and agriculture organization (fao),and the autoregressive distributed lag (ardl) models were used. first, the augmenteddickey-fuller (adf) and phillips-perron tests were performed to test the stationarity.then,according to the values of akaike, schwarz, and bayesian information criterion, the optimalnumber of lags was selected. ardl bounds test was used to test the presence of the long-runrelationship between the variables, and then short and long-run relationships and errorcorrection models (ecm) were estimated. finally, the causality between pairwise variables wasinvestigated by using the granger causality test.results and discussion: the results of short-term relationships show that a one percentincrease in economic growth, rural population, gross capital formation, and agriculturalproduction increases co2 emissions by 0.307%, decreases by 2.937%, and increases by0.087%, and 0.065%, respectively. the effect of foreign direct investment on co2 emissions inthe short term was not significant. however, a one percent increase in the lag of foreign directinvestment will increase co2 emissions by 0.01%. the long-term results show that a onepercent increase in economic growth, rural population, agricultural products, foreign directinvestment, and gross capital formation will increase co2 emissions by 0.662%, decrease by3.807%, and increase by 0.141%, by 0.024% and 0.188%, respectively. the results of thegranger causality test show the bidirectional causality relationship between economic growth,agricultural production, foreign direct investment, and co2 emissions, as well as foreign directinvestment and agricultural production. also, there is causality in only one direction betweengross capital formation and co2 emissions, agricultural production and economic growth,foreign direct investment and economic growth, agricultural production and rural population,rural population and foreign direct investment, and rural population and co2 emissions. inaddition, there is a long-term positive and significant relationship between co2 emissions andeconomic growth, gross capital formation, agricultural production, and foreign directinvestment. the long-run result demonstrated by the fmols and dols methods was the sameas the finding of the ardl approach.conclusion: in iran, enhancing agricultural mechanization, promoting renewable energy,enforcing environmental regulations, adopting green technologies, investing in r d, andattracting foreign investments are crucial to reduce co2 emissions and pollution. fossil fueldependentindustries, capital formation, and rural populations also impact environmentalpollution, emphasizing the need for employment opportunities in rural areas to mitigate these effects.