رابطه سواد بوم شناختی، سرمایه اجتماعی و رضایت از زندگی با دغدغه محیط زیستی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تبریز)

سابقه و هدف: مفهوم دغدغه محیط زیستی سال هاست که با پشتوانه های نظری مختلف در علوم اجتماعی و روانشناسی بررسی می شود اما به تازگی از سایر مفاهیم انتزاعی مرتبط با محیط زیست جدا شده است. در سال های اخیر با تفکیک آن از مفاهیمی نظیر نگرش، آگاهی و هوشیاری به شکلی مستقل به عنوان متغیری متشکل از مفاهیم عینی و ذهنی در قالب ابعاد افقی و عمودی که هریک دارای مولفه های سازنده متفاوتی هستند بررسی می شود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر براساس نظریه شافرین مولفه های سازنده بعد افقی دغدغه محیط زیستی شامل: محرک احساسی، مولفه شناختی، اراده رفتاری و رفتار عملی را در ارتباط با متغیرهای مستقل بررسی می کند. جامعه آماری تحقیق دانشجویان دانشگاه تبریز و نمونه آماری آن با استفاده از فرمول کوکران 387 نفر تعیین شده و با استفاده از نمونه گیری سهمیه ای تمام دانشکده های دانشگاه بررسی شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است که سوالات آن با استفاده از سوالات استاندارد سنجش نگرش زیست محیطی، سرمایه اجتماعی و رضایت از زندگی پژوهش های قبلی تنظیم شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های متناسب با سطح سنجش متغیرها از طریق نرم افزار spss انجام شده است. نتایج و بحث: نتایج تحقیق نشان می دهد میانگین دغدغه محیط زیستی به عنوان متغیر وابسته تحقیق 37.17 است که بیش از میانگین قابل اکتساب برای متغیر تعریف شده است. یافته ها همچنین نشان می دهد متغیر سواد محیط زیستی با ضریب استاندارد 0.281 رابطه معنی داری با دغدغه محیط زیستی دانشجویان دارد اما دو متغیر رضایت اجتماعی و سرمایه اجتماعی تاثیر معناداری بر میزان دغدغه زیست محیطی دانشجویان دانشگاه تبریز  نداشته است.  نتیجه گیری: نوع و میزان دغدغه های محیط زیستی افراد منوط به میزان آگاهی آنها از فرایندهای طیعی محیط زندگی آنها است لذا مهمترین عامل موثر در حفاظت از محیط زیست افزایش دانش و سواد بوم شناختی افراد است.

The Study of relationship between ecological literacy, social capital and social satisfaction with environmental concerns

Introduction: The concept of environmental concern has been studied for many years with various theoretical background in the social sciences and psychology, but in recently years this concept separated from other concepts related to the environment and considered as a variable consisting of objective and subjective concepts and formed of horizontal and vertical dimensions.  Material and methods: This manuscript  study the constructive components of the horizontal dimension of environmental concerns, including: emotional stimuli, cognitive components, behavioral will, and practical behavior according to Shafferin’s theory. The statistical population of the research of Tabriz University students and its statistical sample was determined using 387 Cochran’s formula and the quotas of all university faculties were examined using sampling. Data collection tools are questioners that using standard environmental assessment questions, social capital, and life satisfaction from previous research. Data analysis was performed with SPSS software.  Resultes and discussion: The research findings show that the environmental concern of Tabriz University students is 37.17 and it is more than the average can be obtained. According to the findings there is a significant difference between the obtained average of men and women answers. The findings also show that the environmental literacy have standard coefficient 0.281 and has a significant relationship with students’ environmental concerns, but the two variables satisfaction of life and social capital have not had a significant effect on the environmental concerns of students at Tabriz University.  Conclusion: The type and extent of environmental concerns of individuals depends on their awareness of the processes of their living environment, so the most important factor in protecting the environment is to increase people’s knowledge and ecological literacy.