مرور سیستماتیک راهکارهای طراحی کالبدِ کشاورزی شهری درون فضاهای همسایگی

سابقه و هدف: رشد شهرنشینی به مرور موجب تبدیل زمین های سبز و زیر کشت به منطقه های مسکونی شده است؛ که این مسئله از جهت های مختلفی بر حوزه های محیط زیستی و غذایی اثرگذار است. تبدیل هر چه بیشتر زمین های قابل کشت به زمین های مسکونی افزون بر افت کیفیت های محیط زیستی، از امنیت غذایی نیز می کاهد. آلودگی هوا، مدیریت نکردن پسماند ها و در نتیجه آلودگی خاک و آب حاصل از این مسئله است. در این میان کشاورزی شهری به عنوان یکی از پاسخ های قابل‌بحث به این مسئله ها مطرح شده است. اگرچه پروژه های کشاورزی شهری می توانند در ابعاد مختلفی بر شهر تاثیر بگذارند، اما پروژه های کشاورزی شهری با موانعی مواجه هستند. هر چند در منابع، موانعی چون نبود چاره اندیشی برای حل مسئله مالکیت و تعیین حریم خصوصی و عمومی، آگاهی نداشتن از الزام های کالبدی بنا برای رشد گیاهان، نحوه تامین منابع آبی و نیازهای گیاهان و نبود ‌اطمینان از شرایط ایمن برای کاشت و نگهداری گیاهان عنوان شده است؛ در دسترس نبودن راهکار های طراحی کالبدی برای کشاورزی شهری از موانع اصلی عدم گسترش کشاورزی شهری به شمار می رود. همچنین تاکنون مطالع ه ای که در جهت شناخت و طبقه بندی این راهکارهای طراحی کالبد کشاورزی شهری باشد، صورت نگرفته است. در نتیجه این پژوهش در نظر دارد،جهت  تسهیل اجرای کشاورزی شهری، با مرور اسناد مرتبط به راهکارهای طراحی کالبدی کشاورزی شهری دست یابد.مواد و روش ها: این پژوهش پس از بررسی شاخه های اصلی در زمینه کشاورزی شهری با روش مرور سیستماتیک1 به مطالعه و دسته بندی مقاله ها مرتبط پرداخته است. از رئوس مطالب روش پریزما2 برای مرور ادبیات موضوع کشاورزی شهری در حوزه کالبدی استفاده شده است. مقاله های موردنظر از شش پایگاه اطلاعاتی web of science، springer، ieee، jstor، science direct و magiran استخراج شده اند. کلیدواژه urban agriculture به عنوان کلیدواژه اصلی و design urban agriculture و planning urban agriculture به عنوان کلیدواژه ثانویه، استفاده شده اند. در گام اول 1259 مقاله به دست آمد، که با اعمال کلیدواژه های design urban agriculture و planning urban agriculture تعداد منابع به 140 عدد رسید. همچنین چکیده آن ها مطالعه شد، که از این تعداد، تنها 30 منبع دارای راهکارهای طراحی کالبد کشاورزی شهری بودند. در مرحله بعدی با استفاده از پرسشنامه casp به وسیله 5 تن از متخصصان رشته معماری و 5 تن از متخصصان رشته کشاورزی، به اعتبارسنجی پژوهش های باقی مانده پرداخته شد. از این میان منابعی وارد مرحله تجزیه و تحلیل داده ها شدند که امتیاز آن‌ها در چک لیست casp، هفت و یا بالاتر بوده اند. درنتیجه 18 منبع برای ارزیابی انتخاب شدند که از میان آن ها، 10 عنوان به کشاورزی در فضای باز شهری، 7 عنوان به ارتباط کشاورزی و ساختمان و تامین نیازهای کشاورزی شهری و 1 منبع به شرایط منابع طبیعی برای اجرای کشاورزی شهری پرداخته اند.نتایج و بحث: نتایج نشان داد اطلاعات مرتبط با حوزه کالبد در بخش‌های قانونی، فنی، کشاورزی و امنیت قابل دسته بندی هستند. در دسته قانونی، نحوه مشارکت در مشاعات و مالکیت زمین ها و وجود نداشتن قواعد جامع در این حوزه، از موانع اصلی برای اجرای کشاورزی شهری به شمار می رود. شکل بام، ارتفاع ساختمان و جداره های اطراف ساختمان برای نورگیری بهینه و سنجش نیروی باد، مساحت مطلوب برای کشاورزی در دسته فنی از مولفه های تعیین کننده در کشاورزی شهری هستند. در حوزه کشاورزی، میزان و نوع نیازهای گیاهان از جمله نور، آبیاری، خاک، مواد مغذی و غیره برای موفقیت کشاورزی شهری مورد توجه قرار گرفته است. تامین امنیت بام از دیگر دغدغه های طراحان به شمار می رود که مانع رشد کشاورزی شهری می شود. در نظر گرفتن نحوه دسترسی به سایت، چگونگی تامین امنیت و کنترل بر سایت برای جلوگیری از خرابکاری و دزدی از جمله مولفه های بازدارنده توسعه کشاورزی شهری محسوب می شود.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد، راهکارهای طراحی کالبد کشاورزی شهری در چهار مولفه قانونی، فنی، کشاورزی و امنیت تقسیم می شود. این مولفه ها می تواند به گسترش کشاورزی شهری منجر شود و پیامدهای آن مانند حفظ و افزایشِ تنوع محیط زیستی، کمک به اشتغال زایی و حل مشکل فقر، افزایش امنیت غذایی، مدیریت پسماندها و استفاده از آن ها در چرخه مصرفِ کشاورزی شهری، افزایش تعاملات اجتماعی، کاهش آلودگی هوا و مانند آن در شهرها مشاهده شود.

A systematic review of design solution for urban agriculture in allotment areas

Introduction:Alteration of greenland into residential areas is one of the effects of growing cities; this has caused many environmental and dietary problems. As greenland converted to urban areas, fields shrunk, so food security decreased. Lack of management about wastes results in increasing air and water pollution. Tehran has encountered this problem like other metropolitan cities. Urban agriculture can solve all those problems, because urban agriculture projects can affect different aspects of the city. Previous research showed improvement in biodiversity, increasing employment, increasing food security, better waste management, communication growth, decreasing air pollution, etc., are results of implementing urban agriculture in cities. However, there are many barriers that disturb urban agriculture. Based on the review, barriers like the problem of landowners, privacy issues, and lack of knowledge about buildings, crop requirements, and suitable conditions for security were discovered in articles. Many of these barriers are visible in metropolitans like Tehran. Some researchers sought for solving problems, but still, no studies worked about building details in urban agriculture. Therefore, this study aims to review studies on urban agriculture to achieve codes about implementing urban agriculture in metropolitan cities.Material and methods: This article aimed to achieve its goal by reviewing articles with standard systematic procedure. Records were extracted from Web of Science, IEEE, JSTOR, Science Direct, and Magiran. In the first step, 1259 records were identified by searching “urban agriculture” as the main keyword. By applying “design urban agriculture” and “planning urban agriculture” as keywords, 1119 records were excluded, and 140 articles remained. All 140 abstracts of articles were reviewed. Onehundredten records articles were excluded because they did not meet our article criteria, remaining only 30 articles. For assessing the strength of the body of evidence, the CASP checklist was used. At the end, only articles that took 7 or more from the CASP checklist were remained. Finally, 18 articles were analyzed for the conclusion.Results and discussion:Among 18 articles, 10 articles were related to (PriUrban Agriculture) PUA, 7 records were related to UA and combining requirements of agriculture with buildings and 1 article was related to natural recourse related to urban agriculture. All data were categorized in four fields: legal, technical, agricultural, and security. First of all, the legal field was about legislation related to urban agriculture and different aspects of the partnership. The technical category assessed related rules to building, urban lands, and their effects on the body of the city. The agricultural framework was concerned with plant’s needs such as light, wind speed, nutrition, and requirements of the soil. Security category contained codes about improving the security of pathway to urban agriculture zone, roof security requirements, and control on allotment area to prevent from vandalism, etc.Conclusion:Results of this study showed that urban agriculture is achievable in Tehran. Furthermore, it is functional for solving problems. Proposing urban agriculture in designing green zones and landscapes can have different results on the city, like improving food security, increasing communicational contacts, better use of natural resources, and empowering biodiversity. Therefore, it is recommended that designers put urban agriculture as a priority.