>
Fa   |   Ar   |   En
   آنالیز رشد ارقام جدید پنبه (Gossypium Hirsutum L.) تحت تاثیر تاریخ کاشت دیرهنگام و کود نیتروژن در استان گلستان  
   
نویسنده صابرپور لیلا ,صوفی زاده سعید ,مهدوی دامغانی عبدالمجید ,کامبوزیا جعفر ,قربانی نصرآباد قربان
منبع علوم محيطي - 1400 - دوره : 19 - شماره : 4 - صفحه:1 -14
چکیده    سابقه و هدف: پنبه به عنوان یکی از محصولات زراعی و لیفی مهم، در ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است و ضرورت دستیابی بهخودکفایی در امر تولید الیاف بر لزوم افزایش تولید آن می افزاید. سطح زیرکشت پنبه کشور حدود 140 هزار هکتار برآورد شده که 30 / 95 درصد آن آبی بوده و سهم سطح کشت دیم پنبه 70 / 4 درصد می باشد و فقط در استان های خراسان، گلستان و مازندران دیم کاری پنبه وجود دارد. عوامل بسیاری در تولید عملکرد مطلوب پنبه نقش دارند که در این میان تاریخ کاشت و عناصر غذایی مورد نیاز گیاه و اثر متقابل آنها بر یکدیگر تاثیر به سزایی بر عملکرد و شاخص های فیزیولوژیک پنبه دارند.مواد و روش ها: آزمایشی مزرعه ای در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات پنبه کشور واقع در هاشم آباد گرگان در استانگلستان، به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تاریخ کاشت به عنوان فاکتور اصلی و ترکیب فاکتوریل رقم (لطیف و گلستان) و کود نیتروژنی (سه سطح: مطلوب، یک سوم حد مطلوب و بدون کود) بودند. تاریخ کاشت اول در صفات مورد بررسی ) tdm ، lai ، cgr و rgr ( نسبت به تاریخ کاشت دوم برتری داشت. در بین ارقام، رقم گلستان در سطح کودی صفر و 160 کیلوگرم در هکتار پاسخ بهتری از رقم لطیف نشان داد.نتایج و بحث: روند تغییرات tdm و lai ارقام پنبه در طول فصل رشد دارای سه مرحله بود. مرحله اول، فاز نمائی که در آن سرعتتغییرات tdm به ترتیب تا 55 و 61 روز پس از کاشت و سرعت تغییرات lai به ترتیب 55 و 43 روز پس از کاشت در تاریخ کاشت اول ودوم ادامه داشت. تغییرات تجمع tdm به ترتیب تا 109 و 96 روز، lai به ترتیب حدود 88 و 96 روز، rgr به ترتیب 55 و 61 روز و cgr88 و 96 روز پس از کاشت در تاریخ کاشت اول و دوم به طور خطی افزایش یافت. بیشینه rgr و cgr نیز در سطح کودی صفر و 160کیلوگرم در هکتار در رقم گلستان در تاریخ کاشت اول مشاهده شد.نتیجه گیری: به طورکلی تاریخ کاشت اول (8 تیرماه) در صفات مورد بررسی (تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت رشد رویشیو سرعت رشد نسبی) نسبت به تاریخ کاشت دوم ( 21 تیرماه) برتری داشت و در بین ارقام نیز رقم گلستان در سطح کودی صفر و 160کیلوگرم در هکتار پاسخ بهتری از رقم لطیف نشان داد. بیشینه سرعت رشد نسبی در سطح کودی صفر و 160 کیلوگرم در هکتار در رقمگلستان در تاریخ کاشت اول ( 17 / 0 )مشاهده شد. به طور کلی ارقام مورد بررسی در شاخص سطح برگ از روند یکسانی در طول فصل رشد تبعیت می کنند ولی به دلیل تفاوت مصرف سطوح کودی و تاریخ کاشت بین ارقام از نظر میزان و زمان رسیدن به حداکثر شاخص سطح برگ اختلاف معنی داری وجود داشت.
کلیدواژه پنبه، تاریخ کاشت، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، شاخص سطح برگ، کود نیتروژنی
آدرس دانشگاه شهید بهشتی, پژوهشکده علوم محیطی, گروه کشاورزی اکولوژیک, ایران, دانشگاه شهید بهشتی, پژوهشکده علوم محیطی, گروه کشاورزی اکولوژیک, ایران, دانشگاه شهید بهشتی, پژوهشکده علوم محیطی, گروه کشاورزی اکولوژیک, ایران, دانشگاه شهید بهشتی, پژوهشکده علوم محیطی, گروه کشاورزی اکولوژیک, ایران, موسسه تحقیقات پنبه کشور, بخش تحقیقات پنبه, ایران
 
   Growth Analysis of New Cotton (Gossypium hirsutum L.) Cultivars Affected by Planting Data and Nitrogen Fertilizer in Golestan  
   
Authors Mahdavi Damghani Abdolmajid ,Ghorbani Nasrabad Ghorban ,Kambouzia Jafar ,Soufizadeh Saeid ,saberpour leila
Abstract    Introduction: Cotton is one of the most important fiber plants in Iran which needs more production for national fiber sufficiency goal. Its cropping area in Iran is now about 140,000 ha in which 95.3% is irrigated; rainfed cotton is growing only in Khorasan, Golestan and Mazandaran. Planting date and nutrition management and their interactions are amongst the most important determinants of crop yield.Material and methods: Field experiment in 2016 in the fields of Cotton Research Center of Golestan province in Hashem Abad split plot factorial in a randomized complete block design was conducted. Treatments include the planting date as the main factor, cultivar (Latif and Golestan) and nitrogen (three levels: desirable, a third desirable and without fertilizer) as sub plots. The first planting date in the traits (TDM, LAI, CGR and RGR) was superior to the second planting date. Among the cultivars, Golestan cultivar showed a better response to Latif cultivar at zero fertilizer level and 160 kg ha1 nitrogen fertilizer.Results and discussion: TDM variation and LAI of cotton cultivars during the growing season were three stages. The first stage, the phase of presentation, in which the TDM variations continued up to 55 and 61 days after planting and the rate of changes in the LAI, respectively, was 55 and 43 days after planting in the first and second planting dates. TDM accumulation changes up to 109 and 96 days, the LAI was about 88 and 96 days, the RGR was 55 and 61 days, and the CGR was 88 and 96 days after planting in the first and second plantings increased linearly. Maximum RGR and CGR were observed at cultivar Golestan cultivar at zero and 160 kg ha1 in first planting date.Conclusion: In general, first planting date (29 June) in comparison with the second planting date (12 July) caused higher DM production, LAI, RGR and vegetative growth and Golestan cultivar had better performance than Latif cultivar at 0 and 160 khNha1. The maximum RGR at these twofertilizer level in Golestan cultivar was recorded at the first planting date which caused a significant difference for the time reaching maximum LAI.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved