بررسی اشتباهات دارویی دانشجویان پرستاری دانشگاه‌های علوم پزشکی و آزاد اسلامی در سال 1391

زمینه و هدف: اشتباهات دارویی مشکلی جهانی و یکی از شایع‌ترین خطاهای پزشکی است که تهدیدی جدی برای ایمنی بیماران به شمار می‌رود و در مواردی می‌تواند منجر به مرگ بیمار شود. بنابراین شناخت ابعاد مختلف این مشکل می‌تواند فرصت مناسبی را برای پیشگیری و به حداقل رساندن آن فراهم سازد. این مطالعه با هدف بررسی اشتباهات دارویی در دانشجویان پرستاری شهر کرمان در سال 1391 انجام شد.  روش کار: در مطالعه توصیفی مقطعی حاضر همه دانشجویان پرستاری ترم‌های 7 و 8 دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی شهر کرمان (90 نفر) مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه خودساخته شامل دو بخش ویژگی‌های فردی و شغلی و سوالات مربوط به اشتباهات دارویی بود که پس از تایید روایی و پایایی استفاده گردید. داده‌ها توسط نرم‌افزار spss و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون 2 c مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.  یافته‌ها: 4/84 درصد مشارکت کنندگان مطالعه را دانشجویان زن تشکیل دادند. 3/66 درصد شاهد اشتباهات دارویی سایر دانشجویان بودند و یا به طریقی در جریان اشتباهات دارویی سایر دانشجویان قرار گرفته بودند. 97/66 درصد (60 نفر) از دانشجویان اشتباه دارویی خود را تایید کردند که مجموع این اشتباهات 101 مورد بود. بر این اساس، میانگین اشتباهات دارویی در کل نمونه 12/1 به دست آمد. در بین روش‌های تجویز دارو بیشترین اشتباه مربوط به تزریقات وریدی (3/68 درصد)، کمترین آن مربوط به تزریقات زیرجلدی (8/1 درصد) و بیشترین اشتباه دارویی، سرعت تزریق و دوز اشتباه بود (به ترتیب 7/46 و 7/41 درصد). بین بروز اشتباهات دارویی با جنس، سن، وضعیت تاهل و سابقه کار هم‌زمان ارتباط معنی ‌ داری وجود نداشت (05/0 < p ).  نتیجه‌گیری : نتایج مطالعه نشان داد که میزان بروز اشتباهات دارویی در دانشجویان پرستاری بالا است که باید توجه بیشتر نظام آموزشی به این ضعف معطوف گردد تا هم بیماران خدمات پزشکی «ایمنی» که حق مسلم آنان است را دریافت نمایند و هم باعث جلب رضایت بیماران گردد.

Medication Errors of Nursing Students of Medical Sciences and Islamic Azad Universities in Kerman, Iran, in 2012-2013

Background Objective: Medication errors is one of the most common medical errors, a universal problem, and serious threat to patient safety and in some cases can result in patient death. Therefore, understanding the different aspects of this problem can provide an opportunity to prevent and minimize this issue. The purpose of this study was to explore medication errors among nursing students in Kerman city, Iran.  Methods: In this descriptive crosssectional study, all nursing students in their 7th and 8th term (n = 90) were recruited using census method in 20122013. The data collection tool was a researchermade questionnaire including questions related to demographic data and medication errors. The validity and reliability of the questionnaire were approved. Data were analyzed using descriptive statistics and chisquare test in SPSS software.  Results: The results showed that 84.4% of students were female, and 66.3% of students had witnessed or discovered medication errors by other students. In addition, 66.97% (n = 60) of the students confirmed their medication errors (total of 101 errors). Based on this, the average of medication errors of the whole sample was 1.12. The highest rate of error was related to intravenous injection (68.3%) and the lowest to subcutaneous injection (1.8%). The most prevalent types of medication errors were wrong dose (41.7%) and infusion rate (46.7%). There were no statistically significant relationships between medication errors and gender, age, marital status, and work experience (P > 0.05).  Conclusion: This study showed that the incidence rate of medication errors among nursing students is high. Therefore, this issue necessitates additional attention from the education system in order to provide patients with safe care services which is their inalienable right and obtain their satisfaction.