ارائه مدل استفاده از اینترنت اشیا در شرکت‌های دانش‌بنیان ایران (رویکردی جهت ارتقای بهره‌وری در این شرکت‌ها)

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای استفاده از اینترنت اشیا در شرکت‌های دانش‌بنیان ایران به انجام رسید. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است و رویکرد پژوهش‌های آمیخته را دنبال کرد، روش اصلی جهت دستیابی به مدل مورد نظر در آن، نظریه داده‌بنیان است. در بخش کیفی با 25 نفر از مدیران و شاغلان شرکت‌های دانش‌بنیان که به نوعی در مباحث اینترنت اشیا دارای تجربه و تخصص بودند، مصاحبه شد. در بخش کمی کلیه مدیران و کارشناسان فناوری شاغل در شرکت‌های دانش‌بنیان، جزو جامعه پژوهش هستند. برای انتخاب نمونه‌ها از فرمول کوکران برای جوامع محدود استفاده شد. بر اساس این فرمول تعداد نمونه‌ها برابر 400 نفر تعیین گردید که افراد نمونه بر اساس نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، بعد از استخراج نتایج شیوه داده‌بنیان، پرسش نامه‌ای برای تحلیل عاملی تاییدی و تهیه مدل نهایی آماده شد و پس از احراز روایی محتوا و بررسی شاخص بارتلت و kmo، پرسش نامه با روش مولفه‌های اصلی و چرخش واریماکس با استفاده از نرم‌افزار spss و لیزرل مورد تحلیل عاملی قرار گرفت. برای استفاده از اینترنت اشیا در شرکت‌های دانش‌بنیان ایران مدلی شامل 5 مقوله اصلی، 13 زیرمولفه و 59 مفهوم ارائه شد. الزامات مدیریتی، الزامات مشتری و اقتصاد مقاومتی سبب پیدایش اینترنت اشیا در شرکت‌های دانش‌بنیان می‌شود. ویژگی‌های حاکم بر شرکت، ویژگی‌های نیروی انسانی و ویژگی‌های مدیران می‌توانند زمینه مناسبی را برای استفاده از اینترنت اشیا فراهم سازند. شرایط حاکم بر کشور، فشارهای بین‌المللی و همکاری‌های بین‌المللی می‌توانند جزو عوامل واسطه‌ای تاثیرگذار بر استفاده از اینترنت اشیا باشند. همچنین مواد اولیه و زیرساخت‌ها می‌توانند به‌عنوان راهبردی اثربخش در استفاده از اینترنت اشیا باشند. می‌توان با استفاده از بهره‌مندی از اینترنت اشیا، عوامل مرتبط با مشتری، همکاری‌های بین‌المللی و نتایج مورد انتظار را در شرکت‌های دانش‌بنیان متصور شد.

presenting a model for using the internet of things in iranian knowledge-based companies to promote productivity

the present study aimed at presenting a model for the use of the internet of things in iranian knowledge-based companies. in terms of exploration and data collection, this applied research is a qualitative and quantitative one. the main approach for achieving the model of using the internet of things is the grounded theory methodology which is based on a paradigmatic model. in the qualitative part, 25 executives and practitioners of knowledge-based companies who were somehow specialized and experienced in the internet of things were interviewed. they were selected through snowball method. for the quantitative part, all managers and technology experts working in knowledge-based companies were considered as the research population. cochran’s formula for finite communities was used to select the sample. after careful analysis of the interviews, 59 extracted concepts were identified in 5 main categories and 13 subcategories. it was found that management requirements, customer requirements, and resistance economics give rise to the internet of things in the knowledge-based companies.  the characteristics of the company, the human resources and the managers can provide a suitable ground for using the internet of things. moreover, it was revealed that and the conditions in the country, international pressure and international cooperation can be among the intermediary factors influencing the use of the internet of things. raw materials and infrastructure can also be effective for using the internet of things. finally, using internet of things, customer-related factors, international collaborations, and expected results can be anticipated in knowledge-based companies.