مطالعه مفاهیم نقش مایه ی «بُز» در نمدهای استان کرمانشاه

با نگاهی به آثار و نقوش برجای مانده از تمدن‌های گذشته در پهنه ایران زمین، این نکته روشن خواهد شد که «بز» یکی از حیوانات همواره ارزشمند نزد این اقوام است. زیرا از طرفی برای تامین غذا و پوشاک انسان سودمند بوده و از طرف دیگر همواره نزد آنان تقدس ویژه‌ای داشته است و همچنین نمادی از مراد‌خواهی، آب‌خواهی، حاصل‌خیزی، باروری و فرشته محافظ نیز بوده است. بنابراین تصویر آن در طول تاریخ به شکل‌های مختلف مانند نقوش به‌کار رفته در ظروف سفالین، آثار فلزی، مهرها، نقاشی غارها و دست‌بافته‌ها همواره در زندگی انسان حضور داشته است. نقش‌مایه «بز» یکی از مهمترین نقوش به‌کار رفته در نمد‌های استان کرمانشاه را نیز تشکیل می‌دهد. این نقش کهن شاخصه اصلی نقوش نمد‌های این ناحیه محسوب شده و نمد کرمانشاه را از همانندهای آن بی‌نظیر می‌کند. محقق در این پژوهش در پی آن است که نقش‌مایه بز را در نقوش نمد‌های استان کرمانشاه مورد واکاوی قرار داده و به این پرسش پاسخ دهد که این نقش‌مایه‌ در طرح نمد‌های مذکور به چه گونه‌هایی دیده می‌شود و هر کدام چه مفاهیمی را دربر‌دارد؟ مهمترین هدف این پژوهش مطالعه مفاهیم انتزاعی نقش‌مایه بز در نقوش نمد کرمانشاه و بازتاب آن در نقش‌بندی‌های شکار نمد کرمانشاه است. روش تحقیق در این مقاله، روش توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات آن به‌صورت کتابخانه‌ای- میدانی است. مهمترین نتیجه به‌دست آمده از این تحقیق حاکی از آن است که نقش‌مایه بز در نمد‌های کرمانشاه به‌دلیل ارتباطات معنایی در حوزه اسطوره‌شناسی با نقش‌مایه‌های آب و درخت زندگی پیوند عمیقی دارد.