خوانش ترامتنی فرش در هنر معاصر (مطالعه موردی آثار النا هرزگ و محمودصالح محمدی)

ویژگیهای بیانی فرش دستباف به عنوان شاخصترین گونه هنرهای سنتی ایران، در بستر سنتهای جمعی تعریف میگردد. اما برخی هنرمندان ایرانی و غیر ایرانی از آن برای آفرینش هنر معاصر که خصلتی فردگرایانه دارد، بهره گرفته اند. پژوهش حاضر قصد دارد تا با هدف واکاوی ظرفیت و قابلیت های بیانی فرش در هنرهای معاصر، به نحوه و چگونگی بازنمود فرش به مثابه متن در ان آثار و دلالتهای ارجاعی، معنایی و کارکردی آن بپردازد. از اینرو رویکرد ترامتنیت ژنت که رویکردی مبتنی بر متن و روابط میان متنی است برای خوانش آثار دو هنرمند، محمود صالح محمدی و النا هرزگ که به واسطه تناسب با موضوع تحقیق به صورت هدفمند انتخاب شدهاند، مورد استفاده قرار گرفته است. ماهیت پژوهش حاضر توسعهای و به روش توصیفیتحلیلی و با اتکا به دادههای کیفی بر گرفته از مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و  مشاهده انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که در آثار این هنرمندان، فرش به مثابه یک متن در ترکیب با متون و بافت هنر معاصر به عنوان بینامتنی برای بیان فردگرایانه و تجسمی و با اشاره به مفاهیمی فراتر از خود  مورد استفاده قرار گرفته است و در نوعی رابطه پیرامتنی به ابزار بیان ایدهها و مفاهیم مورد نظر هنرمند و به سرمتنی در حوزه هنر معاصر بدل شده است و هر دو هنرمند در قالب اثر خود با اتکا به شناخت ماهیت و دلالت های معنایی و قابلیتهای بیانی و تجسمی فرش ایران و ترکیب آن با ایده های برگرفته از فرهنگهای گوناگون، از فرش به عنوان قالبی برای بیان ایده فردی خود و پدید آوردن یک اثر تجسمی معاصر بهره گرفته اند.

carpet reading in contemporary art “case study of the works of elena herzog and mahmoud saleh mohammadi”

the expressive features of handmade carpets are defined as the most prominent iranian traditional arts in the context of collective traditions. the carpet with this intrinsic component, has been used by many iranian and non-iranian artists in contemporary art that has an individualistic character. the manner of representation of the carpet as text in contemporary artworks and its referential, semantic and functional implications, is the issue of this research. therefore, the transtextual approach of genette has been used to read these works, which is text-oriented and based on intertextual relationships. the purpose of this study is to introduce the capacities and expressive capabilities of the carpet in contemporary art. the works of two artists who have characteristics related to the subject of research have been selected and studied based on a descriptive-analytical method. the nature of this research is developmental and in the form of qualitative research. the data collection method is a library - documentary, observation of works and tools for data collection are research paper and using modern scanning tools. based on the results, carpet as a text in combination with texts and new branches of contemporary art, is used in a completely individualistic expression, visual function and concepts beyond the carpet itself.the carpet is in service of the artist’s ideas and concepts and not as carpets, but it has become a work in contemporary art itself. it was also found in the study of the samples, hypertextualite, paratextualite and intertextuality of transtextualiet types, allowed and guided the interpretation and reception of the semantic and expressive implications of carpet and understanding the existing relationships with other textual, linguistic and artistic (visual) systems, and they are considered a good approach to carpet study.