بازشناسی تاریخی وجوه ملّی‌گرایی در قالی‌های تصویری عصر پهلوی

قالی‌های تصویری که در عصر قاجار قابلیت‌های خود را برای انعکاس سویه‌های مختلف تجدد ازجمله مفهوم ملّی‌گرایی نشان داده است در عصر پهلوی هم منعکس‌کنندۀ وجوه دیگری از این مفهوم‌ است. هدف از این پژوهش شناخت وجوه متنوع مفهوم ملّی‌گرایی در قالی‌های تصویری عصر پهلوی است و سوال اصلی‌ پژوهش آن است که وجوه ملّی‌گرایانۀ منعکس‌شده بر قالی‌های تصویری عصر پهلوی دارای چه مشخصه‌‌ها و دلالت‌‌‌هایی است؟ روش پژوهش، کیفی و از نوع تاریخی‌تطبیقی است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که مفهوم ملّی‌گرایی در پیکره مطالعاتی، متاثر از وجه مرکب سه‌گانه جغرافیایی، باستان‌شناسی و درمانی و نیز وجه انشایی متاثر از اشعار و شعارهای رایج و  همچنین وجه پیشینه‌جویی، در مفاخر و مشاهیر علم و ادب‌ است که در دو وجه اول با مفهوم شاه، سلطنت و گاه مذهب‌ پیوندی مستقیم دارد و وجه پادشاهانه آن برجسته می‌شود و در مفهوم آخر، این پیوند بیشتر مفهومی میهنی به خود‌ می‌گیرد. از دیگر سو، یافته‌‌ها بیانگر ‌تاثیر نهادهای نوین آموزشی و فرهنگی در پیکره مطالعاتی است و مشخص می شود که استفاده از نشان شیر و خورشید به‌عنوان نشانی ملّی‌گرایانه، با توجه زمینه مورد استفاده از آن دارای وجوه هویتی، دولتی و مردمی در قالی‌های تصویری است. از دیگر نتایج این پژوهش وجود ارتباطی پایاپای، بین نقش و کتیبه‌های قالی‌های ملّی‌گرایانه با تحولات عصر پهلوی به‌نحو هم‌زمانی و با تحولات عصر قاجار به شکل درزمانی است. به طور کلی می توان گفت بازشناسی تاریخی ملی گرایی در پیکره مطالعاتی وابسته به درک رابطه در هم تنیده ای است که بین نهاد های نو بنیاد در عصر پهلوی و زمینه های اجتماعی آن وجود داشته است. 

hictorical recognition of aspects of nationalism in pictorial carpets of pahlavi era

pictorial carpets in the qajar era are of the important sources that have shown their capacity to reflect various aspects of modernity, including the concept of nationalism, in the pahlavi era also reflects other aspects of this concept. this paper explores the various aspects of the concept of nationalism in the pictorial carpets of the pahlavi period. the main question is what are the characteristics and implications of the nationalist aspects reflected on the pictorial carpets of this period? the research method is qualitative and of historical-comparative. as a result, the concept of nationalism in the body of studies is influenced by the three complex aspects of geography, archeology and remedial issues, the written aspect is influenced by poems and slogans, and the identity background influenced by celebrities of science and literature that the first two cases are directly related to the concept of king, monarchy and sometimes religion, and its royal aspect is highlighted, and in the latter case, this link is more patriotic. elements are sometimes mixed together and sometimes presented independently. on second thoughts, it is clear that some of the combinational aspects of these elements in the carpets promote a kind of monarchical nationalism that can be called royal nationalism. on the other hand, the findings indicate the impact of new educational and cultural institutions in the study; it also represents the use of the lion and sun emblem as a nationalist symbol that has identity, governmental and popular aspects in pictorial carpets. an honor that can be given global effects by writing the inscription introducing the memorial in english language. other findings of this paper is the existence of a relationship between the pattern and inscriptions of carpets with nationalistic concepts, synchronized with the changes had occurred in the pahlavi era and with the developments of the qajar era are diachrony. it can be said that the historical recognition of nationalism in the pictorial carpet depends on understanding the intertwined relationship that existed between the newly established institutions of the pahlavi era and its social contexts