تحلیل بصری ویژگی های طرح و نقش در فرش سه گانه تشعیر عیسی بهادری

فرش تشعیر از جمله آثار استاد عیسی بهادری در زمینه طراحی نقشه فرش است که دارای ویژگی های خاص ساختاری و بصری است. این فرش که با یک موضوع واحد و به سه شکل متفاوت طراحی و بافته شده؛ بیش از پیش توانایی های این هنرمند خلاق را آشکار می سازد؛ لذا تجزیه و تحلیل بصری این سه گانه با رویکرد تطبیقی، هدف مقاله مذکور به شمار می رود. گردآوری اطلاعات با استناد به تحقیقات میدانی (مصاحبه و عکاسی از آثار) و منابع مکتوب انجام شده و روشی توصیفی- تحلیلی  و رویکردی تطبیقی دارد و در صدد پاسخگوی به این پرسش اصلی است: وجوه اشتراک و افتراق ویژگی های ساختاری طرح و نقش، در سه فرش با موضوع تشعیر اثر عیسی بهادری کدام است؟ نتایج مطالعات حاکی از آن است که علاوه بر مشابهت در بخش هایی از گردش های اسلیمی، تکرار تعدادی از نقشمایه ها نیز در هر سه نمونه مشترک است که از آن جمله می توان به وجود حیوانات (بزکوهی، آهو، ببر، شیر، خرس)، پرندگان(قرقاول، هدهد، شاهین)، جانوران اساطیری (سیمرغ و اژدها)، طرح گلدان و صحنه گرفت و گیر بین سیمرغ و قرقاول اشاره نمود. اما علاوه بر این وجوه مشترک، ساختار فرش از حیث وجود یا عدم وجود ترنج و سرترنج و فرم آن ها (بیضی، دایره)، رنگ آمیزی زمینه و حاشیه و حتی چگونگی به تصویر کشیده شدن موجودات و عناصر گیاهی در هر یک از فرش ها؛ دارای ارزش های بصری منحصر به فردی است که نمونه های فرش تشعیر را علی رغم موضوع واحد؛ از یکدیگر متمایز ساخته و روندی رو به رشد را در طراحی این سه اثر، آشکار می سازد.  

a visual analysis of design and patern features in eisa bahadoris carpet trilogy tasheer

tasheer carpets are among eisa bahdori’s works in carpet designing, which enjoy special structural and visual features. these carpets illustrate a single theme havingbeen designed and woven in three different ways, which evidences the capabilities of their creative designer. therefore, this article aims at the visual analysis of bahdori’s trilogy through a comparative approach. the research method is descriptive-analytical, and the data have been collected through field study (interviews and photography of works) as well as library study. the purpose of the study is to answer this main question: what are the commonalities and differences of the structural features of designs and patterns in eisa bahadori’s carpet trilogy concerning the theme of tasheer? the results indicates that a repetition of a number of motifs, along partial similarities in rotation of arabesque, is common in all three carpets; among these motifs, one can note the presence of animals (ibex, deer, tigers, lions, and bears), birds (pheasants, humpbacks, and falcons),mythological animals (simurgh and dragons), vase designs, and combat scenesbetween simurgh and pheasant. in addition to these commonalities, the structures of carpets in terms of the presence or absence of toranj and sar-toranj as well as their shape (oval, circle), the coloring of the background and borders, and even the way the creatures and vegetal elements are pictured have their unique visual values. ​​such visual features distinguish each carpet from the other, despite their single theme of tasheer, and reveal a process of growth in the designing of these three carpets