خاستگاه فرش منوط به ساوجبلاغ: ویژگی و چگونگی طرح، رنگ و نقش‌های آن

نقوش در هنر ایرانی را بایستی نقاشی پیام و نقاشی بیان نامید که در طرح ها و رنگ های آن، جلو ه گری می کند.از جمله جایگاه های بیان و ظهور این نقوش، «فرش » است. به گواه محققان، هر چند که در مورد بافندگی کردها،تا قبل از قرن نوزدهم اطلاعات چندانی در دست نیست اما بسیاری از مقامات باغ و فرش های گل دار قرن 17 تا 18 شمال غربی ایران را کردی شناسایی می کنند. در کتاب های تخصصی فرش، از دو نوع شناخته شده و معروف«سنه » و «بیجار » سخن به میان می آید اما این دو را نمی توان تنها گونه های نوع کردی به جای مانده حساب کرد زیرا دست کم دو نوع فرش کردی دیگر، به نام «موصل » (در کردستان عراق) و «ساوجبلاغ » در ردیف انواع قالی های کردی معاصر، به شمار می روند که اکنون بافته نمی شوند. هدف از این پژوهش، بازیابی تاریخ، معرفی مکانی، و جایگاه فرش منسوب به ساوجبلاغ در منطقه ی موکریان، یعنی شمال غرب ایران است. بدین منظورنگارندگان با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف توسعه ای، و داده های کیفی، ب هصورت اسنادی، به بررسی شش تخته فرش ساوجبلاغ، قرن نوزده میلادی حاضر در مجموعه های غربی، پرداخته اند که معیار انتخاب آنان، نفیس بودن از لحاظ طرح، نقش و رنگرزی، است. نتیجه، حاوی پیام عدم تولید این فرش، قبل از جنگ جهانی است واین نوع را می توان، با کیفیت، دارای رنگ های طبیعی گیاهی و قیمت متوسط در بازار آن زمان خود، عنوان کرد. رد پای این فرش ها، اغلب در کلکسیون های کشورهای اروپایی است. با توجه به عدم معرفی این نوع از فرش در ایران و اهمیت و ضرورت احیا کردن و پرداختن به آن و یا حتی بازیابی چنین طرح ها و رنگ هایی، برای بافندگان فرش کردی، می تواند به تداوم تولید چنین فرش های نفیسی منجر شود.

the origin of the carpet depends on savojbolagh: features and how its design, color and patterns

patterns in iranian art should be called message painting and expression painting, which sometimes manifests itself directly and sometimes in symbolic language. one of the places of expression and emergence of symbols in iran is the carpet. in addition to the traditional and local aspects, these patterns and expressions can express the creative mind influenced by the environment around the carpet weaver. according to researchers, although little is known about kurdish weaving before the nineteenth century, many garden officials and flower carpets from the 17th to 18th centuries identified northwestern iran as kurdish. in every general book of carpets, there are two well-known and famous types of saneh and bijar, but these two can not be considered the most kurdish carpets left because at least two other types of kurdish carpets, called mosul (in iraqi kurdistan) and savojbolagh have ceased to exist and be produced in the category of contemporary kurdish carpets. the purpose of this study is to retrieve the history, introduce the location, and location of the carpet attributed to savojbolagh in the mokrian region, northwestern iran. for this purpose, the authors try to recover the position of the carpets attributed to savojbolagh with a descriptive-analytical method and with the aim of development, and its qualitative data as documents. the result contained the following findings: savojbolagh carpets were not produced before the first world war and for reasons we are unaware of, and this type can be considered the best carpet, with natural plant colors and a moderate price in the market of that time. traces of these carpets are often found in the collections of european countries. due to the lack of introduction of this type of carpet in iran and the importance and necessity of reviving and addressing it or even recovering such designs and colors, for carpet weavers, it can lead to the continuation of the production of such exquisite carpets.