تحلیل گفتمانی تاثیرات فرهنگ دینی در فرش اهدایی ناصرالدین شاه به پزشک یهودی دربار ایران

ایران کشوری است با تاریخ و فرهنگ و هنر بسیار غنی و دارای مردمی با فرهنگ و ادیان مختلف که در کنار یکدیگر زندگی می کنند. فرش اصیل ترین هنر ایرانی، که قدمتی به بلندای تاریخ دارد و همواره بستر مناسبی برای نشاندن نقش ها و نمادهایی بوده که نمایانگر باورها ،آئین و رسوم، نمادهای مذهبی و اجتماعی و غیره را در بر داشته و دارد . قالی ایران به واسطه حضور نقش و نگارهای متفاوت بر روی آن، کالای هنری مناسب برای هدیه دادن و برقرار کردن ارتباط با افراد و جوامعی می باشد که گاه از نظر فرهنگ و دین با یکدیگر در یک رتبه و رده قرار نداشته اند.یکی از این فرش هایی که دارای نقش و نماد مذهبی بوده، قالی اهدایی ناصرالدین شاه به پزشک یهودی خود نورمحمود می باشد. نورمحمود، پزشک یهودی دربار ناصری بود که از یک سوءقصد جان سالم به در می برد و ناصرالدین شاه این فرش را به عنوان هدیه به وی تقدیم می کند. لذا فرضیه را بر آن می گذاریم که که فرش مذکور یک قالی اهدایی معمولی ملوکانه نبوده و از قدرت برقراری ارتباط بالایی بین جوامع و ادیان مختلف برخوردار بوده است. هدف از این پژوهش آن است تا با خوانش نمادها و مفاهیم موجود بر روی قالی مورد نظر به این پرسش پاسخ دهد که: خوانش و تحلیل قالی اهدایی ناصرالدین شاه به پزشک یهودی در چه فضای گفتمانی شکل گرفته و چه روابطی بین نقوش این فرش با مولفه ها و اصول دین یهود وجود دارد؟در این پژوهش سعی بر آن است تا با استفاده از تحلیل گفتمان که امروزه تبدیل به گرایش بین رشته ای شده، گفتگو با افراد آگاه از نقوش و مفاهیم دین یهود به خوانش این نمادها پرداخته و آنها را با کتب مقدس و اطلاعات موجود در منابع مکتوب تطبیق دهیم .نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که نقوش موجود بر روی این فرش برگرفته از کتاب مقدس یهودیان است و هنرمند با استفاده از تکرار قسمت یا قسمتهایی از کتاب مقدس و یا با بزرگ کشیدن اشخاص مهم از نظر مذهبی که برای یهودیان اهمیت ویژه ای دارد، این تقدس و اهمیت را نشان دهد.مفاهیم کلیدی: فرش، دین یهود، نماد و نگاره، ناصرالدین شاه، نورمحمود.

Discourse anslysis of religious' culture's effects on Naser al-Din Shah Qajar's donated rug to Jewish Doctor of Iran's Court

Iran is an ancient country with very rich culture, art, and history. People who reside there have different cultures and religions. One of the most important and classical art in Iran is carpet which dates return to many years ago. This art has an appropriate background to presents images and symbols that show beliefs, traditions, social changes, religious thought and etc. By various images and patterns on Persian rug, it is a proper commodity for presentation and communication with individuals and societies that are different with each other in the eyes of religion and culture. The rug that Naser alDin Shah donated his Jewish doctor, Nur Mohammad, is one of these rugs which has religious images and symbols. Nur Mohammad was Jewish doctor of Naseri Court who survived after an attempt, then Naser alDin Shah presented him with this rug as a gift. So, this is assumed that this carpet is able to communicate with different societies and religions. The purpose of this paper is to reading the symbols and analyzing the concepts of this rug and answer to this question: What is the relationship between existing images and Judaism principles and doctrines of this rug.In this paper, by using of discourse analysis which has become an interdisciplinary attitude nowadays, it is endeavored to read these symbols and compare them with the Holy Bible and other available information in written sources, by talking to persons who are aware of Judaismchr('39')s concepts and patterns. The results of this research demonstrate that existing images on this rug adopted from the Holy Bible of Jewry and artist demonstrates holiness and importance by using of the Holy Biblechr('39')s part or parts repeatation, or with painting greater picture of important religious persons who have special importance for Jewry.