اثربخشی آموزش برنامه فرزندپروری حمایت‌گرایانه بر الگوهای فرزندپروری، افسردگی، اضطراب و استرس مادران و مشکلات رفتاری برونی‌‏سازی کودکان

مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش برنامه فرزندپروری حمایت گرایانه بر الگوهای فرزندپروری و کاهش استرس، افسردگی و اضطراب مادران و مشکلات رفتاری برونی‌‏سازی کودکان انجام شد. مطالعه حاضر یک کارآزمایی نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود که مادران ایرانی به همراه فرزندانشان که در مدارس ابتدایی شهر تهران در سال 1400 تحصیل می کردند و دارای مشکلات رفتاری برونی‌‏سازی بودند، در آن شرکت کردند. آزمودنی ها شامل 32 مادر بودند که با روش نمونه‏گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های مداخله و کنترل (در هر گروه تعداد=16) تقسیم شدند. 16 مادر گروه مداخله در یک دوره آموزشی 10 جلسه ای برنامه فرزندپروری حمایت گرایانه بر اساس برنامه فرزندپروری مثبت ساندرز (triple p) (ساندرز، 1999)، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (act) (هایز، 2012) و آموزش مهارت های زندگی (سازمان بهداشت جهانی، 2015) شرکت کردند. در مقابل، 16 مادر در گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. شرکت کنندگان با استفاده از مقیاس فرزندپروری (آرﻧﻮﻟﺪ، اولیری، ولف و آکر، 1993)، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (لاویباند و لاویباند (1995)و پرسشنامه رفتار کودک آیبرگ (آﯾﺒﺮگ و ﭘﯿﻨﮑﺎس، 1999) مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین معلم کیفیت رفتار هر کودک را با استفاده از نسخه تجدیدنظر شده مقیاس مشاهده معلم از رفتار انطباقی در کلاس(مرکز پیشگیری و مداخله جان هاپکینز، 1991) گزارش کرد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پس از پایان جلسات برنامه فرزندپروری حمایت گرایانه، در ابتدا بهبود قابل توجهی را در الگوهای فرزندپروری و کاهش افسردگی، اضطراب و استرس مادران نشان داد. در پیگیری 6 ماهه، وضعیت این مادران در گروه مداخله به طور معناداری بهتر از نمره پایه آنها و همچنین گروه کنترل بود (p<0.05)؛ همچنین مشکلات رفتاری برونی سازی شده کودکان آنها در گروه مداخله به‌طور معنی‌داری کاهش یافت و این تاثیر مداخله پس از 6 ماه به‌طور معنا‌داری حفظ شد. نتایج حاکی از اثربخشی برنامه آموزش فرزندپروری حمایت گرایانه به عنوان رویکردی موثر در کاهش مشکلات رفتاری برونی‌‏سازی کودکان و همچنین بهبود کیفیت رفتارهای فرزندپروری مادران دارای فرزندان دچار مشکلات رفتاری می باشد.

the effectiveness of supportive parenting program training on parenting patterns and mothers' depression, anxiety and stress and children externalizing behavior problems

this study aimed to determine the effectiveness of supportive parenting program training on parenting patterns and decreasing mother’s stress, depression, anxiety and children externalizing behavior problems. the present study was a quasi-experimental trial with a pre-test post-test design with control group in which iranian mothers participated with their children who studied in elementary schools in city of tehran in 2021 and had externalizing behavior problems. subjects included 32 mothers who were selected by purposive sampling method and randomly divided into intervention and control groups (in each group, the number=16). the 16 mothers in the intervention group participated in a 10-session training course of a supportive parenting program based on sanders positive parenting program (triple p) (sanders, 1999), acceptance and commitment therapy (act) (hayes, 2012), and life skills training (who, 2015). in contrast, the 16 mothers in the control group did not receive any education. participants were evaluated using the parenting scale (arnold, o’leary, wolff acker, 1993), depression, anxiety and stress scale (dass-42) (lovibond and lovibond, 1995), and eyberg child behavior inventory (ebci) (eyberg pincus, 1999). also, the teacher reported the quality of each child’s behavior using teacher observation of classroom adaptation revised (toca-r) (johns hopkins center for prevention and early intervention, 1991). data using variance analysis was analyzed with a recurrent measurement plan. results after the end of supportive parenting training sessions, at first showed a significant improvement in parenting patterns and reducing mothers’ depression, anxiety and stress. at the 6 months follow-up, the status of these mothers in the intervention group was significantly better compared to their baseline score as well as the control group (p <0.05). also, their children externalizing behavior problems decreased significantly in the intervention group and this effect of the intervention was significantly maintained after 6 months. the results supported the effectiveness of a supportive parenting training program as an effective approach to reducing children externalizing behavior problems and also improving the quality of parenting behaviors of mothers with children with behavioral problems.