رابطه همدلی، خودکارآمدی و زورگویی با نقش واسطه‌ای سبک‌های فرزندپروری

زورگویی یک پدیده جهان‌شمول و حائز اهمیت به ویژه در سنین مدرسه است که می تواند روند یادگیری فرد را مختل سازد. بنابراین، شناسایی عوامل مختلف مرتبط با افزایش و کاهش زورگویی اهمیت فراوانی دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین همدلی، خودکارآمدی و زورگویی با نقش واسطه ای سبک‌های فرزندپروری در دانش‌آموزان متوسطه دوره اول شهر زابل در سال 1398 انجام گردید.در این مطالعه توصیفی-تحلیلی به روش همبستگی، از بین جامعه آماری مشتمل بر 8053 دانش آموز  متوسطه دوره اول، 386 نفر شامل 190 دانش آموز پسر و 196 دانش آموز دختر که معیارهای ورود به مطالعه را دارا بودند، به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم اطلاعات دموگرافیک، مقیاس همدلی دیویس (1980)، مقیاس خودکارآمدی عمومی شرر (1982)، مقیاس زورگویی کلامی الوئوس (1996) و مقیاس سبک‌های فرزند پروری بامریند (1973) بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی مانند ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهای تحلیل آماری spss و amos در سطح معناداری 05/0p< تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین مولفه های همدلی و خودکارآمدی با متغیر ارتکاب زورگویی و سبک های فرزندپروری استبدادی و سهل گیرانه رابطه ی منفی و معنادار و با سبک قاطع رابطه ی مثبت و معنادار وجود داشت (001/0p<). بین متغیر ارتکاب زورگویی با سبک های فرزندپروری استبدادی و سهل گیرانه رابطه ی مثبت و با سبک قاطع رابطه ی منفی مشاهده شد (001/0p<). همچنین، مولفه های همدلی و خودکارآمدی تنها از طریق سبک فرزندپروری استبدادی با متغیر ارتکاب زورگویی به طور غیر مستقیم رابطه داشتند (05/0p<). از این رو، جهت پیشگیری و کاهش زورگویی، تقویت دو مفهوم همدلی و خودکارآمدی در نوجوانان و همچنین آموزش نحوه فرزندپروری صحیح به والدین از طریق نهادهای اجتماعی چون مدرسه ضروری به نظر می رسد.

the relationship between empathy, self-efficacy and bullying with the mediating role of parenting styles in students

bullying is a pervasive problem that can disrupt one’s learning process and lead to undesirable personality and social consequences. the aim of this study was to determine the relationship between empathy, self-efficacy and bullying with the mediating role of parenting styles in high school students in zabol city, iran. in this descriptive-analytic study, 386 boy and girl high school students who were eligible for inclusion in the study were selected through multistage cluster sampling. data were collected using demographic information form, davis empathy scale (1980), sherer general self-efficacy scale (1982), olweus bullying scale (1996), and baumrind parenting styles scale (1973). the results indicated that there was a negative significant relationship between empathy and self-efficacy dimensions with bullying variable (p <0.001). there was a positive relationship between the variable of bullying with permissive and authoritarian parenting styles and a negative relationship with the authoritative (p <0.001). also, the components of empathy and self-efficacy were only indirectly related to the variable of bullying through authoritarian parenting style (p <0.05). providing insight into the concepts of empathy and self-efficacy, its application and reinforcement among social institutions such as family, school, and other adolescent-affiliated networks can provide valuable assistance in reducing adolescent bullying. also, given the mediating role of parenting styles, identifying and improving parenting styles can be effective in reducing bullying in adolescents.