پیش‌بینی عملکرد تحصیلی براساس مولفه‌های سرمایه روانشناختی و سخت‌رویی روانشناختی

هدف از انجام پژوهش حاضر پیش‌بینی عملکرد تحصیلی براساس مولفه‌های سرمایه روانشناختی و سخترویی روانشناختی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه دوم بود. روش پژوهش از نوع توصیفی همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 97-1396در شهر قم به تعداد 4588 نفر بود که از این تعداد بر اساس جدول مورگان، 357 نفر به روش نمونهگیری خوشه‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های سرمایه روانشناختی لوتانز (pcq)، سخت‌رویی روانشناختی کوباسا (hs) پاسخ دادند و معدل آنان به عنوان ملاکی جهت برآورد عملکرد تحصیلی مورد بررسی واقع گردید. روایی و پایایی این دو پرسشنامه در پژوهش های پیشین مورد بررسی و تایید قرار گرفته است. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل با استفاده از نرم‌افزار spss شدند. نتایج ضریب همبستگی حاکی از وجود رابطه مستقیم و معنادار بین عملکرد تحصیلی با سرمایه روانشناختی و مولفه‌های (خودکارآمدی، خوش‌بینی و امیدواریواری) بود در حالی که بین عملکرد تحصیلی با تاب‌آوری رابطه معنادار مشاهده نشد. از طرف دیگر بین عملکرد تحصیلی با سخت‌رویی روانشناختی رابطه معکوس و غیرمعنادار مشاهده شد. همچنین بین مولفه‌های سخت‌رویی (تعهد، چالش و کنترل) با عملکرد تحصیلی رابطه معنادار مشاهده نشد. بر اساس ضرایب رگرسیون می‌توان گفت، تنها سرمایه روانشناختی قابلیت پیش‌بینی‌کننده‌ی معنادار عملکرد تحصیلی را دارد. همچنین از بین مولفه‌های سرمایه روانشناختی امیدواریواری سهم یگانه‌ی قوی‌تری در پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دارد. بدین ترتیب به منظور بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان، لازم است برنامه‌هایی در جهت ارتقاء سرمایه روانشناختی تنظیم شود.

Predicting of Academic Performance from Psychological Capital and Psychological Hardiness

The aim of this study as to predict academic performance based on the components of psychological capital and psychological hardiness in second grade female students. The research method was descriptivecorrelational and the statistical population of the study consisted of 4588 students of all third grade high school students in Qom in 20172018 academic year. 357 students were selected according to Morgan table. Luthans psychological capital questionnaire (PCQ), hardiness psychological questionnaire Kvbasa (H S) and mean of scores students were used as a criterion for assessing academic performance. The validity and reliability of these two questionnaires have been investigated and confirmed in previous studies. Data were analyzed by SPSS software using descriptive and inferential statistics including correlation coefficient and multiple regression analysis. The results of correlation coefficient indicated that there was a direct and significant relationship between academic performance with psychological capital and components (selfefficacy, optimism and hope), while there was no significant relationship between academic performance and resilience. On the other hand, there was an inverse and nonsignificant relationship between academic performance and psychological hardiness. Also, there was no significant relationship between hardiness (commitment, challenge and control) with academic performance. According to regression coefficients, it can be said that only psychological capital has significant predictive power over academic performance. Among the components of hopeful psychological capital, there is a stronger single contribution to predicting academic performance. Thus, in order to improve students’ academic performance, it is necessary to develop programs to enhance psychological capital.