مدل علایق شغلی دانش‌آموزان: نقش هوش تحلیلی و موفقیت در درس‌های خاص

این پژوهش با هدف بررسی نقش هوش تحلیلی در علایق شغلی دانش‌آموزان با میانجی‌گری پیشرفت تحصیلی درس‌های خاص انجام شد. این مطالعه توصیفی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دبیرستانی رشته‌های ریاضی ، تجربی و انسانی در پایه‌های یازدهم، دوازدهم و پیش دانشگاهی شهر ارومیه در سال تحصیلی 94-1393 بودند. در مجموع 370 دانش آموز با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و مقیاس هوش تحلیلی و مقیاس علایق شغلی را تکمیل کردند. میانگین درس‌های اصلی رشته‌ها به‌عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی درس‌های خاص در نظر گرفته شد. داده‌ها به روش‌ تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که هوش تحلیلی اثر مستقیم مثبت و معناداری بر پیشرفت تحصیلی در درس‌های خاص داشت. پیشرفت تحصیلی در درس‌های ریاضی، فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی اثر مستقیم مثبت و معناداری بر همه ابعاد علایق شغلی شامل واقع گرایانه، اجتماعی، جستجوگرایانه، متهورانه، هنرمندانه و قراردادی داشت. پیشرفت تحصیلی در درس‌های معارف اسلامی، عربی، زبان و ادبیات فارسی اثر مستقیم منفی و معناداری بر همه ابعاد علایق شغلی داشت. همچنین هوش تحلیلی اثر غیرمستقیم مثبت و معناداری از طریق پیشرفت تحصیلی در درس‌های ریاضی، فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی بر همه ابعاد علایق شغلی داشت. علاوه بر آن هوش تحلیلی اثر غیر مستقیم منفی و معناداری از طریق پیشرفت تحصیلی در درس‌های معارف اسلامی، عربی، زبان و ادبیات فارسی بر همه ابعاد علایق شغلی داشت. نتایج بر اهمیت تاثیر هوش تحلیلی و پیشرفت تحصیلی در درس‌های خاص بر علایق شغلی دانش‌آموزان دبیرستانی تاکید می‌کند.

The Model of student’s career interests: the role of analytical intelligence and achievement in specific subjects

The aim of this research was investigate the role of analytical intelligence in career interests with mediated by academic achievement of specific subjects in students. This is a descriptiveanalytical study of structural equation modeling. The population included all high school students at the mathematical, experimental and humanistic fields of Urmia. Totally 370 students were selected by cluster random sampling method and completed the analytical intelligence scale and career interests’ scale. The mean of specific lessons of mathematical, experimental and humanistic considered as an indicator of academic achievement. The data were analyzed by structural equation modeling. The findings showed analytical intelligence with mediated academic achievement at the mathematic, physics, chemistry and biology lessons has direct and indirect positive and significant effect on all aspect of vocational interests. In addition the analytical intelligence with mediated academic achievement at the islamic studies, arabic, english and persian literature lessons has an indirect negative and significant effect on all aspect of vocational interests. The findings emphasize the importance of the impact of analytical intelligence and academic achievement at the specific lessons on career interests of high school students.