رابطه هوش عمومی و استدلال اخلاقی: نقش واسطه‎گری ابعاد هویت اخلاقی

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‎ای ابعاد هویت اخلاقی در رابطه بین هوش عمومی و استدلال اخلاقی بود. هوش عمومی، به‌عنوان متغیّر برون‎زاد و ابعاد هویت اخلاقی (درون‎سازی اخلاقی و نمادسازی اخلاقی)، به‌عنوان متغیّرهای واسطه‏ای و استدلال اخلاقی، به‌عنوان متغیّر درون‏زاد مورد توجه قرار گرفتند. شرکت‏کنندگان در این پژوهش 250 نفر از پرستاران بیمارستان‏های شهر کرمان بودند که به‌ روش نمونه‏گیری تصادفی خوشه‏ای چند ‌مرحله‏ای انتخاب شدند و به مقیاس 3 آزمون «هوش کتل» (کتل، 1943)، آزمون «اهمیت هویت اخلاقی برای خود» (آکینو و رید، 2002) و آزمون «معضلات اخلاقی پرستاران» (چریشام، 1981) پاسخ دادند. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود و برای تحلیل داده‎ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که هوش عمومی اثر مثبت بر درون‎سازی اخلاقی (0.0001 =β=0.20, p) دارد و نیز درون‎سازی اخلاقی دارای اثر مثبت بر استدلال اخلاقی (0.0001 =β=0.26, p) و نمادسازی دارای اثر منفی بر استدلال اخلاقی (0.03 =β=-0.14, p) است. همچنین مشخص شد که درون‎سازی اخلاقی نقش واسطه‏ای معناداری بین هوش عمومی و استدلال اخلاقی دارد (0.006 =β=0.26, p). با توجه به این یافته‏ها می‏توان نتیجه گرفت، زمانی که شخص از کارکرد هوش خود در‌جهتِ درون‏سازی ارزش‏های اخلاقی استفاده کرده باشد، می‏تواند از استدلال غنی‎تری برخوردار باشد.