بررسی روابط ساختاری امید، خودکارآمدی تحصیلی و ادراک از جوّ کلاس با انگیزش تحصیلی

این پژوهش با هدفِ بررسی روابط ساختاری امید، خودکارآمدی تحصیلی و ادراک از جوّ کلاس با انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی (الگویابی علّی) بود. کلیۀ دانش‌آموزان پایۀ اول دبیرستان مدارس دولتی شهر ارومیه (11430=n) در سال تحصیلی 1392-1391 جامعۀ آماری این پژوهش را تشکیل می‌دادند. روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای بود. تعداد 180 نفر دختر و 200 نفر پسر مورد مطالعه قرار گرفتند (380=n). برای جمع‌آوری اطلاعات از مقیاس‌ انگیزشِ تحصیلی هارتر، آزمون امید اسنایدر، مقیاس خودکارآمدی موریس و پرسشنامۀ ادراک  از جوّ کلاس تریکت و موس استفاده شد. داده‌ها با روش الگویابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج به‌دست آمده نشان دادند، مدل ساختاری انگیزشِ تحصیلی دانش‌آموزان مدلی روا در جامعۀ مورد پژوهش است و داده‌ها برازش مناسبی با مدل نظری دارند (0.052 =rmsea). بر‌اساس این مدل، 0.79 از واریانس انگیزشِ تحصیلی قابل تبیین است؛ از‌این‌رو، جوّ کلاس بر خودکارآمدی، انگیزشِ تحصیلی، خودکارآمدی بر امید، خودکارآمدی بر انگیزشِ تحصیلی و امید بر انگیزشِ تحصیلی اثر مستقیم معنادار دارند. فقط ادراک از جوّ کلاس بر روی امید معنی‌دار نبود؛ درنتیجه، عوامل مذکور می‌توانند به‌طور مناسبی انگیزشِ تحصیلی دانش‌آموزان را تبیین کنند. بر‌این‌اساس، احتمالاً می‌توان انگیزش و عملکرد دانش‌آموزان را با ارتقای امید و خودکارآمدیِ تحصیلی ارتقاء بخشید.