بررسی خصوصیات هم‌افزایی و هم‌ستیزی عصاره جلبک اسپیرولینا و گیاه گازرخ در روغن زیتون بکر

اکسیداسیون چربی‌ها باعث تغییر در صفات کیفی روغن‌های گیاهی از جمله روغن زیتون بکر می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی برای حفظ روغن استفاده شده‌اند. با این‌حال، علاقه به جایگزینی آن‌ها با مواد طبیعی وجود دارد. جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس (spirulina platensis) و گیاه گازرخ (moringa oleifera) به دلیل فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی آن‌ها شناخته شده‌اند. این مطالعه به‌منظور تعیین پایداری اکسیداسیون روغن زیتون بکر حاوی عصاره جلبک اسپیرولینا و گیاه گازرخ صورت گرفت. بدین منظور، عصاره اتانولی اسپیرولینا و گازرخ تهیه گردید. میزان ppm 1000 از هر یک از عصاره‌ها به‌صورت جداگانه و ppm 1000به‌صورت ترکیب آن‌ها (با نسبت مساوی) به 100 گرم روغن زیتون بکر اضافه شد و یک نمونه حاوی آنتی‌اکسیدان مصنوعی tbhq (tert-butylhydroquinone) و یک نمونه روغن زیتون بکر به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. ترکیبات پلی‌فنولیک عصاره‌ها توسط hplc شناسایی شدند. اندیس پراکسید، ضریب شکست و ارزیابی رنگ (l*، a*، b*) نمونه های روغن زیتون بکر اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که ترکیبات موثره در عصاره‌های اسپیرولینا پلاتنسیس و گیاه گازرخ، ترکیبات پلی‌فنولی رزمارینیک اسید، کاتچین، کوئرستین، وانیلین، هسپریدین، هسپرتین است. شاخص پراکسید روغن زیتون در 3 تیمار حاوی عصاره‌های طبیعی کاهش معنی‌داری نسبت به نمونه شاهد و نمونه حاوی tbhq داشت (0.05< p). وجود عصاره های طبیعی در روغن زیتون بکر باعث کاهش ویژگی‌های رنگی (l*، a*، b*) شد ولی با نمونه شاهد اختلاف معنی‌داری نداشت (0.05> p). با توجه به نتایج شاخص پراکسید نمونه‌های حاوی عصاره می‌توان بیان کرد که با شناخت اثرات آنتی‌اکسیدانی عصاره اسپیرولینا پلاتنسیس و گیاه گازرخ می‌توان از آن‌ها برای استفاده صنعتی و جایگزینی با آنتی‌اکسیدان های مصنوعی بهره برد.

investigation of the synergistic and antagonistic properties of spirulina platensis and moringa oleifera extracts on virgin olive oil

introduction: virgin olive oil has high oxidative stability due to its special compounds, including large amounts of monounsaturated fatty acids (mufas) and a wide range of natural antioxidants. however, virgin olive oil is easily oxidized due to the presence of polyunsaturated fatty acids (pufas), mainly linoleic and linolenic acids. lipid oxidation is the main cause of poor food quality; for this reason, the use of antioxidants is essential to prevent the onset and progression of oxidative damage and increase the shelf life of oils and fats. because lipid oxidation occurs following a complex set of processes and no antioxidant alone can stop all the oxidation steps and keep oxygen away, a mixture of antioxidants can be used to create a synergistic effect. spirulina is a dry biomass of artrhrospira platensis cyanobacteria. flavonoids, β-carotene, vitamin a and α- -tocopherol in spirulina are largely involved in the high antioxidant activity of this microalgae. the moringa oleifera plant belongs to the moringaceae family, the genus moringa and the species oleifera. this plant is considered as a high-potency natural antioxidant because it is rich in tocopherols, carotenoids, vitamin c, flavonoids and phenolic compounds. therefore, the aim of this study was to investigate the synergistic and symbiotic effect of spirulina and m. oleifera extracts as natural antioxidants to increase the oxidation stability and shelf life of virgin olive oil. materials and methods: to prepare the extracts of s. platensis and m. oleifera plant, both plants were dried in the shade at 30°c for 24 hours in the presence of air, then ground into a powder.