سیاست‌گذاری اقتصادی بخش فرهنگ؛ بررسی اثر سیاست تنظیمی کپی‌رایت بر درآمد نویسندگان ادبی در ایران

قدیمی‌ترین سیاست ‌تنظیمیِ بخش فرهنگ، قانون حمایت از مولفین، مصنفین و هنرمندان (کپی‌رایت) است که بیش از 50 سال از تدوین و اجرای آن در کشور می‌گذرد. لیکن تبعاتِ اقتصادی این سیاست به ندرت بررسی شده است. چارچوب مفهومی این بررسی بر اساس پژوهش‌های کلیدیِ اقتصاد کپی‌رایت دربارۀ اعطای حقوق انحصاری کپی‌رایت به مثابه مشوق‌های اقتصادی شکل گرفته است. روش پژوهش کمی و به شیوۀ پیمایش بوده است. رگرسیون خطی چندگانه و همبستگی ناپارامتریک تکینک‌های تحلیل داده‌ها بوده که با استفاده از نرم‌افزارِ spss 23 انجام شده است.یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد درآمد ناشی از کپی‌رایت در میان نویسندگان ایرانی حداکثر 4% از میانگین درآمد خلاقِ آن‌ها را تشکیل می‌دهد. بر اساس نتایجِ تحلیلِ رگرسیون چندگانه، متغیر «تخلف در قرارداد» اثر مستقیم و منفی بر درآمد کپی‌رایتی نویسندگان دارد. مدل به دست آمده نشان می‌دهد چنان‌چه تخلف در قرارداد یک سطح کم‌تر شود، درآمد کپی‌رایتی آن‌ها حدود 124% افزایش می‌یابد. متغیر «تعداد کتاب‌های ترجمه شدۀ نویسنده به زبان دیگر» اثر مستقیم و مثبت بر درآمد ناشی از کپی‌رایت دارد و به ازای داشتن یک کتاب ترجمه شده به زبان دیگر، 175%به درآمد کپی‌رایتی‌ِ نویسندگان افزوده می‌شود. در نهایت می‌توان گفت: روابط میان متغیرها و جهت اثرگذاری در راستای هدف سیاست‌گذار بوده، اما این تاثیر بسیار اندک بوده است.

Economic Policymaking in the Cultural Sector; On the Effects of Copyright Regulatory Policy on Iranian Literary Writers’ Income

The oldest regulatory policy in the cultural sector is the Authors’ Protection (Copyright) Law whose development and implementation dates back to more than fifty years ago. The economic impacts of this policy, however, have rarely been the subject of research. The conceptual framework of this study has been based on key copyright economics research dealing with copyrights as economic incentives (Watt, 2013, Towse, 2001). The research method follows a quantitative approach and a survey design. The sample included 91 literary writers which were randomly selected from among 586 writers. Categorization, coding, and data analysis were performed using SPSS 23 software program, and the techniques employed for analyzing the data were multiple linear regression and nonparametric correlation. The findings reveal that copyright earnings are very low among Iranian literary writers, constituting a maximum of 4% of their average creative income. Multiplejobholding increases as the copyright income decreases. The result of the multiple linear regression showed that the variable “breach of contracts” has a direct and negative effect on the copyright income. The model also shows that if the “breach of contract,” were to decrease one more level, the copyright income would increase by around 124 percent. The variable “number of books translated to other languages” showed a direct positive effect on the copyright income, as with each translated book the copyright income would rise by 175 percent. Overall, it can be concluded that although the connection between variables and the direction of influence have been in alignment with the policymaker’s intention, the influence has been insignificant.