بررسی رابطۀ علّی میان پول و تورم در ایران: رهیافت ms-var

تا پیش از ظهور دیدگاه‌های پساکینزی، نظریات پیرامون علیت میان پول و تورم عمدتاً روی رابطۀ مثبت میان این دو متغیر و علّیت پول به تورم شکل گرفته بود. سپس این ایده مطرح شد که بین رشد پول و تورم ممکن است همبستگی وجود نداشته باشد، یا اگر هست علّیت آن معکوس است، یعنی تورم علّت پول است. در اقتصاد ایران رشد پول و تورم در شش دهۀ گذشته پرنوسان بوده و شرایط متفاوتی را تجربه کرده است. با توجه به ادبیات نظری و تجربی موجود و تجربۀ کشور در تورم و رشد پول، این مسئله مطرح است که آیا علّیت میان رشد پول و تورم ثابت است یا این که در سال‌های با تورم بالا، علیت معکوس، می‌تواند در بی‌ثبات کردن پویایی‌های نقدینگی نقش قابل ملاحظه داشته باشد؟ برای بررسی این مسئله، در این مقاله آزمونی غیرخطی با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری مارکوف سوئیچینگ صورت می‌پذیرد. یافته‌های مدل، سه رژیم متفاوت در دورۀ 1961 تا 2017 را نشان می‌دهد. در رژیم صفر که رشد نقدینگی به صورت محسوسی بزرگتر از نرخ تورم است، علیت یک‌طرفه از نقدینگی به تورم وجود دارد. در رژیم یک که هر دومتغیر نرخ‌های ملایم‌تری را تجربه کرده‌اند، علیت دو طرفه و در رژیم دو که تورم بالاست و میانگین آن نزدیک به میانگین رشد نقدینگی است، علیت یک طرفه از تورم به رشد نقدینگی وجود دارد.توصیۀ سیاستی این تحقیق اولاً کنترل رشد نقدینگی و ثانیاً کنترل تعیین‌کننده‌های دیگر تورم در سال‌های با تورم بالا برای جلوگیری از بازتولید رشد نقدینگی یا همان علّیت معکوس است.

Investigating the Causality between Money and Inflation in Iran: a MS-VAR Approach

Before PostKeynesians, theories on the relationship between money growth and inflation had largely been shaped around the positive relationship and that money causes inflation. Then the idea was raised that there may be no correlation between money growth and inflation, or in case of existence, the causality is reversed. In the Iranian economy money growth and inflation were volatile during last six decades and have experienced different situations. Considering theoretical and empirical literature and the experience of volatile money growth and inflation in Iran, this issue is important that whether the causality between money growth and inflation is constant, or, in years of high inflation, reverse causality can play a significant role in destabilizing money dynamics? In this regard, this paper performs a nonlinear empirical test using Markov Switching Vector Autoregressive model. Findings show that three different regimes can be identified during 19612017 period. In the zero regime, where broad money growth is noticeably greater than inflation, there is a oneway causality from money growth to inflation. In regime one, where both variables have experienced slower rates, there has been a bilateral causality between them, and in regime two, where inflation rate has been substantially high, a oneway causality is seen from inflation to money growth. The policy implication of this study is primarily to control money growth and secondly to control other determinants of inflation in high inflation periods to prevent the reproduction of liquidity growth or the reverse causality.