سکونتگاههای غیر رسمی، امنیت و توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی شهربندرعباس)

با شروع هزاره سوم، تخمین زده می شود که تقریباً نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری سکونت یافته باشند، یعنی جایی که بیشترین منابع را مصرف و بیشترین ضایعات و آلودگی?ها را تولید می کنند. فقر، تخریب محیط زیست، فقدان خدمات شهری، نزول زیر بناهای موجود، فقدان دسترسی به زمین و سر پناه از جمله بحران های مربوط به رشد جمعیت در شهرها هستند. شهر بندرعباس در سال?های اخیر بواسطه موقعیت استراتژیک و وجود بنادر و همچنین صادرات و واردات کالا رشد و توسعه بی?سابقه ای را یافته است. جمعیت این شهر در سرشماری 75 معادل 273578 نفر بوده که این تعداد در سال 85 به 379301 نفر افزایش پیدا کرده است. بر این اساس مشخص است که جمعیت این شهر طی دوره 75 تا 85 بالغ بر 105 هزار نفر افزایش یافته است. از طرفی مهاجرت از سایر استان?ها به این شهر سبب گسترش شهر و ایجاد محلات حاشیه ای و فرسوده شدن بافت قدیمی این شهر شده است که این محلات توسعه پایدار را در شهر بندرعباس به چالش کشیده اند. نتایج این تحقیق بیانگر این است که در میان محلات دارای بافت حاشیه ای مورد بررسی در شهر بندرعباس محلات داماهی و اسلام آباد دارای پایداری نسبتا قوی هستند و شاخص امنیتی در این محلات به نسبت رضایت ساکنان خوب ارزیابی شود. از طرفی محله شهناز به عنوان محله ناپایدار شناخته شد. این محله و همچنین محلات با پایداری ضعیف دارای وضعیت نابسامانی به لحاظ امنیتی هستند. بر اساس آمارها حدود نیمی از دزدی ها و مزاحمت?های خیابانی در این محلات صورت می?گیرد که محله شهناز و دوهزار در صدر این محلات قرار دارند. برنامه?ریزی جهت جلوگیری از مهاجرت ساکنان بومی و همچنین ارایه خدمات و امکانات به ساکنان محلات بافت غیر رسمی به همراه اجرای آموزش های شهروندی و طرحهای بهسازی و نوسازی از مهمترین راهکارها در راستای توسعه پایدار شهری و ایجاد امنیت ساکنین محلات می باشد.روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی و تحلیلی - کمی می باشد و با استفاده از مدلها و تکنیکهای امتیاز استاندارد شده و موریس در ابتدا میزان پایداری محلات مورد بررسی قرار گرفته و رتبه بندی شدند و در مرحله بعد با استفاده از رتبه بندی انجام شده میزان امنیت در محلات از نظر ساکنان شناسایی شدند.