بررسی تاثیر برنامه پیشگیری از اعتیاد «شادی» بر رفتارهای پرخطر (اختلال سلوک و اختلال رفتار مقابله ای) نوجوانان در معرض خطر مصرف مواد مخدر

هدف پژوهش حاضر طراحی، ارزیابی و اجرای دوره آموزشی پیشگیری از سو مصرف مواد «شادی» برای نوجوانان در معرض خطر و بررسی تاثیر این الگو بر رفتار های پرخطر (اختلال سلوک و اختلال رفتار مقابله ای) ایجاد کننده اختلال سو مصرف مواد مخدر بود. فرضیه پژوهشی این بود که الگوی پیشگیری «شادی» بر کاهش اختلال های سلوک و اختلال رفتار مقابله ای (لجبازی) و به طور کلی اختلال های رفتاری به عنوان عوامل خطر برای سو مصرف مواد می پردازد. جهت طراحی دوره، نظریه های سو مصرف مواد، پیشگیری، الگوهای پیشگیری، منابع مرتبط و نظرات متخصصان مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به پیشینه نظری و تجربی پژوهش، دوره مذکور طراحی و تدوین شد و مورد تایید ده نفر از اساتید روان شناسی (با مدرک دکترا و با تجربه کار آموزشی در زمینه ی پیشگیری از سو مصرف مواد) رسید. توافق داوران در مورد دوره مذکور بیانگر آن است که دوره طراحی شده از روایی لازم برای اجرا برخوردار می باشد. نمونه مشارکت کننده در پژوهش به شیوه تصادفی انتخاب شد. الگوی طراحی شده بر روی گروه آزمایش (15 نفر) به اجرا در آمد و گروه کنترل (15 نفر) کاربندی دریافت نکرد. طرح پژوهشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. پرسشنامه سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ (aseba) به منظور سنجش اختلال سلوک و اختلال رفتار مقابله ای بر روی گروه های آزمایش و کنترل به اجرا در آمد. الگوی طراحی شده به مدت شانزده هفته به اجرا در آمد. در نهایت، داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری در اختلال سلوک و اختلال رفتار مقابله ای در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل مشاهده شد و دوره مذکور اثر معناداری بر کاهش اختلال های سلوک و تضادورزی داشته است. الگوی پیشگیری «شادی» می تواند در سطح گسترده ای به عنوان پیشگیری اولیه از مصرف مواد در نوجوانان کاربرد داشته باشد.